Prognoza konwekcyjna dla Polski na dzień 19.06.2024 i noc 19/20.06.2024

W pierwszej części dnia na północnym wschodzie omawianego obszaru zaznaczy się wpływ mezoskalowego układu konwekcyjnego (MCS), który będzie się przemieszczał nocą z wtorku na środę przez zachodnią, częściowo centralną i północną część kraju. Granica odpływu związana z nocnym układem MCS generalnie nie powinna mocno przesunąć się na południe z uwagi na silny napływ mas powietrza z południa. Na kilka godzin może jednak zaznaczyć się na obszarach położonych na północny zachód od linii Poznań -Warszawa – Białystok.

W okolicach południa słonecznego w znacznej części omawianego regionu prognozowane jest wystąpienie niewielkiego, lub co najwyżej umiarkowanego zachmurzenia, co będzie sprzyjać silnemu wygrzaniu przyziemnej warstwy troposfery oraz wzrostowi energii CAPE. Jednocześnie z zachodu w głąb kraju będzie wędrował chłodny front atmosferyczny z rozwijającym się niewielkim zafalowaniem. Frontowi będzie towarzyszyć znaczny wzrost zachmurzenia oraz opady deszczu. Przed frontem atmosferycznym rozwinie się strefa zbieżności wiatru, w której dojdzie do znacznego nagromadzenia się wilgoci w warstwie granicznej.

Około godziny 12 UTC strefa zbieżności powinna rozciągać się mniej więcej od Suwałk i Białegostoku przez Warszawę, Łódź aż po wschód woj. dolnośląskiego. W jej obrębie energia CAPE wrośnie do wartości z zakresu 1000-2500 J/kg i będzie nakładać się na strefę dużego pionowego ścinania wiatru (DLS do ok. 25-30 m/s, MLS do 15-20 m/s, LLS 10-15 m/s). Dodatkowo pojawi się znaczny skręt wiatru w dolnej troposferze (SRH 0-3 km do ok. 250 m2/s2, SRH 0-1 km do 150 m2/s2), choć na przeważającym obszarze nie będzie występował spiralnie zakrzywiony w prawo hodograf. Pierwsze burze w strefie sprzyjającej szybkiej organizacji komórek powinny pojawić się wczesnym popołudniem. Najbardziej prawdopodobny scenariusz rozwoju sytuacji zakłada, że burze początkowo będą rozwijać się na południowym zachodzie oraz w centrum kraju, podczas gdy na północnym wschodzie omawianego obszaru inicjacja rozwoju burz zostanie opóźniona. Dodatkowo w tej części kraju komórki powinny być słabsze i przez większość czasu przebywać we względnym rozproszeniu. Nie wyklucza się jednak rozwoju kilku silnych superkomórek z gradem o średnicy do 3-5 cm, nawalnymi opadami deszczu i wiatrem w porywach punktowo do ok. 100 km/h.

Inaczej sytuacja będzie się kształtować na południowym zachodzie, południu i w centrum kraju, gdzie początkowo prognozowane jest wystąpienie silnych burz superkomórkowych, a następnie utworzenie się mezoskalowego układu konwekcyjnego (MCS) przemieszczajacego się na wschód i północny wschód. W pierwszej fazie istnienia układ ten będzie zawierał w sobie wbudowane silne superkomórki, a następnie może rozwinąć się w nim linia szkwału. W przypadku powstania formacji liniowej może dojść do rozwoju Bow Echo z bardzo silnymi i niszczącymi porywami wiatru na znacznym obszarze. Nie wyklucza się jednak wystąpienia bardziej ograniczonego trybu konwekcji, bez rozległego układu MCS. Jeśli tak się stanie, wtedy głównym zagrożeniem będzie duży i bardzo duży grad (w pojedynczych przypadkach grad może przekraczać średnicę 7-8 cm) oraz bardzo silne porywy wiatru, do ok. 100 km/h, punktowo więcej. W obydwóch wariantach nie wyklucza się rozwoju 2-3 trąb powietrznych, przy czym jedna z nich może być silna lub bardzo silna. Wysokość LCL nie będzie niska, jednak ma osiągać ok. 1000-1200 m, co jest poziomem wystarczająco niskim do rozwoju tornada. Dodatkowo burzom mogą towarzyszyć krótkotrwałe, lecz nawalne opady deszczu powodujące lokalne podtopienia (PW na poziomie 36-40 mm). Pod wieczór strefa gwałtownych burz przemieści się na wschód i południe kraju, gdzie zacznie powoli wytracać na sile, ale nadal może stwarzać duże niebezpieczeństwo. Dopiero w późnych godzinach nocnych burze znacząco osłabną.

W związku z prognozowaną potencjalnie niebezpieczną sytuacją, nie wyklucza się aktualizacji prognozy dla wyżej omawianej strefy do 3. stopnia zagrożenia. Na podstawie najnowszych dostępnych aktualizacji wyników modeli wynika, że najgroźniejsze układy burzowe swoim zasięgiem powinny objąć woj. opolskie, śląskie, świętokrzyskie, południe woj. łódzkiego i mazowieckiego oraz zachodnią część woj. małopolskiego i lubelskiego.

W tej części kraju będzie występowała znacznie mniejsza energia CAPE, choć przy jeszcze wyższych wartościach wskaźników kinematycznych. Niemniej ze względu na wcześniejszą obecność zachmurzenia i oddziaływanie granicy odpływu z nocnego układu MCS komórki konwekcyjne będą rozwijać się z uniesienia. Głównym zagrożeniem w tej strefie będą nawalne opady deszczu powodujące podtopienia oraz grad o średnicy do 3-4 cm. Dodatkowo nie wyklucza się wystąpienia silnych porywów wiatru, punktowo do ok. 90 km/h. Ośrodki burzowe w omawianej strefie będą nieliczne, jednak ich ostateczna liczba będzie zależeć od siły prognozowanego zafalowania na froncie.

W tej części kraju w ciągu dnia warunki atmosferyczne nie pozwolą na uformowanie się burz, również na terenach górskich. Dopiero późnym wieczorem od zachodu zbliży się strefa burz poprzedzająca chłodny front atmosferyczny, a CAPE wzrośnie do ok. 1500 J/kg. Wzrośnie też dynamika przepływu w troposferze – wskaźnik DLS osiągnie wartość do ok. 20 m/s, MLS do 15 m/s, a SRH 0-3 km do 150-200 m2/s2. W związku z powyższym na tym obszarze prognozuje się wystąpienie  2-3 burz superkomórkowych przynoszących przede wszystkim opady dużego gradu i silne porywy wiatru. Jeżeli jednak na zachód od omawianej strefy rozwinie się układ MCS z linią szkwału, głównym zagrożeniem będą bardzo silne porywy wiatru. Ogólnie rzecz biorąc, burze w tej części kraju powinny być nieco słabsze i o wiele mniej liczne niż te, które wystąpią bardziej na północ i zachód, jednak nie ma pewności, że tak się stanie. Obszar ten może być przedmiotem aktualizacji do 2. stopnia zagrożenia.