Polscy Łowcy Burz – Skywarn Polska

W ostatnim czasie oczy wielu prognostów były skierowane na gwałtowny orkan „Christian”, który na obszarach Europy Zachodniej i częściowo Północnej wyrządził olbrzymie szkody oraz spowodował śmierć co najmniej 17. osób. Trajektoria niebezpiecznego cyklonu na szczęście była wysunięta dość wyraźnie na północ, dzięki czemu największa siła żywiołu ominęła nasz kraj, a najmocniejsze porywy wiatru, dochodzące do około 90-94 km/h, zostały zanotowane w Słubicach i Łebie.

Fot. Dariusz Wierzbicki

Dzisiaj w całym kraju pojawiło się wiele chwil ze Słońcem. Stabilną pogodę zapewnił dość silny układ wysokiego ciśnienia, którego centrum w godzinach około południowych znajdowało się na pograniczu Polski i Ukrainy z ciśnieniem rzędu aż 1030-1031 hPa. Obecnie wyż odsunął się dalej na wschód, w głąb naszych wschodnich sąsiadów i w kolejnych godzinach nadal będzie wędrować w kierunku wschodnim, m.in. w stronę południowej Rosji. Z kolei nad Europą Północną oraz Atlantykiem (na północ od Wysp Azorskich) znajdują się układy niżowe i związane z nimi fronty atmosferyczne. Jeden z nich jutro będzie mieć wpływ na pogodę w rejonach zachodnich i północnych, objawiając się sporą ilością chmur, a także niewielkimi opadami deszczu lub mżawki. Większe zachmurzenie warstwowe możliwe jest również na samych krańcach południowo – wschodnich (szczególnie w Bieszczadach), gdzie także nie można wykluczyć niewielkich opadów. Na pozostałym obszarze będzie dość pogodnie (na niebie pojawią się przede wszystkim chmury piętra wysokiego i miejscami niskiego, a z biegiem dnia, szczególnie w centrum i na południowym – zachodzie, zacznie też przybywać chmur średnich oraz niskich), przy czym najwięcej chwil ze Słońcem spodziewanych jest na południu i południowym – wschodzie. Temperatura maksymalna powietrza najwyższa będzie w rejonach południowych oraz południowo – wschodnich, gdzie może osiągnąć około 14-15, lokalnie 16-17 °C. Najniższe jej wartości prognozowane są w miejscach z największą ilością chmur, a więc na północy i zachodzie – do 7-9 °C. Wiatr na ogół będzie wiać słabo, natomiast nad morzem umiarkowanie, z kierunku południowo – zachodniego.

W ciągu ostatnich kilku dni w Polsce mieliśmy na ogół ciepłą i dość słoneczną pogodę. Temperatura powietrza przekraczała w wielu miejscach w południowej połowie kraju 20°C i tylko miejscami mieliśmy gęste, jesienne mgły, które tworzyły się nocami i wraz z dużym zachmurzeniem utrzymywały się do godzin popołudniowych.

Złota jesień w Tyńcu (fot. S. Kupczyk)

Polska w ostatnich dniach często dostawała się pod wpływ frontów atmosferycznych, z którymi na ogół wiązał się napływ ciepłego powietrza. Z tego powodu w ostatnią środę w Sielcu na południowym zachodzie Niecki Nidziańskiej temperatura osiągnęła aż 24,7°C. W wielu miejscach mieliśmy do czynienia z dniem letnim, ponieważ średnia temperatura dobowa przekraczała 15°C, osiągając w Nowym Sączu aż 17,8°C. Za tak przyjemną pogodę w ostatniej dekadzie października odpowiada długa fala górna, która rozciąga się wzdłuż zachodnich wybrzeży kontynentu europejskiego. Na jej wschodnich obrzeżach tworzyły się w ostatnich dniach ośrodki niżowe, które wraz z frontami atmosferycznymi przemieszczały się z południowego zachodu na północny wschód Europy, pompując do Polski wraz z wyżem znad południowego wschodu kontynentu bardzo ciepłe masy powietrza o cechach wręcz zwrotnikowych. Czytaj dalej →

Miniona doba charakteryzowała się zmienną aurą – wczoraj w ciągu dnia w wielu miejscach występowało sporo chmur i przelotnych opadów (wpływ niżu, który powędrował nad Europę Północną), a także silniejsze porywy wiatru, natomiast miniona noc przyniosła wiele rozpogodzeń (oddziaływanie układu wysokiego ciśnienia wędrującego nad obszarem Polski), ponadto w arktycznej masie powietrza doszło do rozwoju licznych mgieł radiacyjnych, które ograniczały widzialność poziomą do zaledwie 50-100 metrów oraz <50 m.

Poranna, nisko zawieszona mgła w Zielonce (fot. G. Zawiślak)

Arktyczna masa powietrza, wyciszenie się wiatru w dolnej troposferze oraz obecność wyżu i licznych rozpogodzeń sprzyjały silnemu wypromieniowaniu ciepła w przestrzeń kosmiczną, a więc i dość wyraźnym spadkom temperatury minimalnej, zarówno w klatce meteorologicznej, jak i przy samym gruncie. Według pomiarów synoptycznych najchłodniejszymi miejscami w kraju były Ostrołęka oraz Dęblin, gdzie na wysokości 2 metrów n.p.g. odnotowano -3,6 °C. W Białymstoku na tym samym poziomie temperatura wyniosła -3,3 °C, zaś w Krzesinach -3,1. Ogólnie aż na 54 stacjach synoptycznych (za wyjątkiem obszarów górskich, gdzie generalnie było najzimniej – poniżej -5 °C) zarejestrowano ujemną temperaturę powietrza (najmniejszy mróz, -0,1 °C, został zanotowany w Koszalinie). Do najcieplejszych miejsc w kraju należało Podkarpacie, gdzie obecność chmur ograniczyła silny spadek temperatury, która osiągnęła 4,2 °C w Lesku.

Czytaj dalej →

W kolejnych dniach nad Europą zajdą kolejne ciekawe procesy, które będą mieć kluczowy wpływ m.in. na pogodę w Polsce. Wyraźne zmiany w aurze zaczną być widoczne począwszy od jutrzejszego dnia (zwłaszcza jego drugiej części).

Ulokowanie rozległego niżu nad Atlantykiem (http://meteocentre.com/)

Przyczyn w wyraźnej przebudowie pola barycznego należy wyszukiwać w rozległym niżu wysokim, którego centrum ulokowane jest nad Atlantykiem Północnym. Po południowej stronie niżu przebiega aktywna, długa fala górna i związany z nią wysoko-troposferyczny prąd strumieniowy, w rdzeniu którego wiatr osiąga prędkość do około 60 m/s (216 km/h). Niż ten jest dość mocno rozbudowany w kierunku wschodnim; obecna jest wyraźna zatoka niżowa, w środowisku której powstał kolejny układ niskiego ciśnienia. To właśnie niedawno co powstały ośrodek niżowy, którego centrum znajduje się obecnie nad Wyspami Brytyjskimi, będzie mieć istotny wpływ na pogodę w Polsce. Bieżące prognozy modeli GFS i UM wskazują, że jutro w nocy jego centrum nasunie się nad środkową część Morza Bałtyckiego, a nad Polskę sięgnie ułożona południkowo, aktywniejsza zatoka niżowa. Obecność głębszej zatoki doprowadzi do zwiększenia się gradientu barycznego i wystąpienia silniejszych porywów wiatru, które wzdłuż rejonów zachodnich mogą dochodzić do około 55-65 km/h (godziny wieczorne i nocne). Jednocześnie od Niemiec wkroczy strefa opadów deszczu o zmiennym, w tym także dość silnym natężeniu (szczególnie podczas przechodzenia chmur Cb), która szybko będzie przemieszczać się w kierunku wschodnim i południowo – wschodnim. Wraz z jej wkraczaniem nad obszar RP niewykluczone jest pojawienie się burz, jednak ich ryzyko, biorąc pod uwagę słabe warunki termodynamiczne, będzie małe. Pewne szanse w ich rozwoju można upatrywać w silnym wielkoskalowym wspomaganiu procesów konwekcyjnych związanych z krótką falą górną.

Czytaj dalej →