Polscy Łowcy Burz – Skywarn Polska

Na czas długiego weekendu pogoda chce zrobić nam prezent w postaci napłynięcia dużo cieplejszej masy powietrza, w której pojawi się również sporo chwil ze Słońcem.

Prognozowane rozlokowanie ośrodków barycznych na niedzielę (GFS, wetterzentrale.de)

Szczególnie ciepłe prognozy od kilku dni są spodziewane na sobotę, a zwłaszcza niedzielę. W adwekcji coraz cieplejszej masy będzie sprzyjać rozbudowa rozległej doliny geopotencjału nad Atlantykiem Północnym, w której znajdzie się centrum dość głębokiego układu niskiego ciśnienia doskonale widocznego na zamieszczonej obok grafice. Kluczowa będzie również obecność ośrodka wyżowego, który przesunie się nad Rosję. Z prognoz opartych na modelu GFS wynika, iż w sobotę temperatura maksymalna powietrza w wielu miejscach kraju wzrośnie do 27-29 °C (miejscami niewykluczone jest osiągnięcie bariery 30 °C), natomiast w niedzielę słupki rtęci osiągną i przekroczą 30 °C, dochodząc do nawet 31-32, lokalnie 33 °C.

Zanim jednak nadejdzie sobota oraz niedziela, warto napisać parę słów na temat aury, jaka pojawi się jutro, a także pojutrze. Modele GFS i UM wskazują, że w dniu jutrzejszym, już w piątą rocznicę niszczycielskich tornad, które w 2008 roku nawiedziły woj. opolskie, śląskie oraz łódzkie, w całym kraju pojawi się wiele chwil ze Słońcem na przemian ze słabo rozbudowanymi w pionie, podinwersyjnymi chmurami kłębiastymi. Nieco lepsze warunki dla ich mocniejszego wypiętrzania spodziewane są jedynie na północy i północnym – wschodzie, gdzie możliwe jest wystąpienie przelotnych opadów deszczu oraz lokalnych, pojedynczych komórek burzowych. Temperatura powietrza wzrośnie maksymalnie do 21-23 °C. W piątek opady nie powinny już wystąpić, a najwyższe wzrosty temperatury prognozowane są na zachodzie – do 26, lokalnie 27 °C.

Obecnie Polska znajduje się na skraju oddziaływania dwóch zróżnicowanych termicznie mas powietrza. Podczas gdy jutro na Węgrzech temperatura maksymalna wzrośnie do nawet 33-34 °C, tak przykładowo na południowym – zachodzie Dolnego Śląska może osiągnąć około 18 °C. Duży kontrast termiczny zaznacza się w całym pionowym profilu troposfery, tym samym skutkując występowaniem silnych wiatrów.

Prognozowana prędkość wiatru na wysokości izobarycznej 500 hPa (GFS, ESTOFEX)

Sytuacja z punktu widzenia prognostycznego wygląda o tyle dynamicznie, iż w przebiegającej przez nasz kraj aktywnej, długiej fali górnej z wiatrami o prędkości do nawet około 20-30, lokalnie aż 35 m/s (wysokości izobaryczne 700-500 hPa) pojawi się środowisko nieco zwiększonej chwiejności termodynamicznej oraz niestabilności troposfery. Prognozy oparte na modelu GFS wskazują, że energia potencjalna dostępna konwekcyjnie (SBCAPE) wzrośnie do około 400-700, punktowo ok. 800 J/kg, jednocześnie pokrywając się ze środowiskiem silnych uskoków pionowych wiatru. Szczególnie silne prognozowane są pionowe uskoki prędkościowe w warstwie 0-6 km, które mogą osiągnąć nawet 25-35 m/s, z czego ok. 15-20 m/s spodziewane jest dla dolnych trzech kilometrów troposfery. Będziemy mieć za tym do czynienia z klasycznym „low CAPE, high Shear”, które dodatkowo wystąpi w strefie oddziaływania chłodnego frontu atmosferycznego, dość szybko przemieszczającego się w kierunku wschodnim. Z analiz numerycznych wynika, że podwyższone ryzyko wystąpienia miejscami gwałtownych burz pojawi się na południu, a także w rejonach południowo – wschodnich, wschodnich i lokalnie środkowych. Środowisko silnych wiatrów w troposferze oraz lokalnych zbieżności wiatru w warstwie granicznej będzie sprzyjać w powstawaniu formacji liniowych, które najgroźniejsze będą ze strony możliwości generowania silnych i bardzo silnych porywów wiatru. Nieco większa tendencja do przyspieszania oraz zmiany kierunku wiatru w warstwie 0-3 km może też doprowadzić do rozwoju kilku superkomórek burzowych (faworyzowanym typem są mini superkomórki, choć nie można wykluczyć 1-2 większych struktur z rotującymi prądami wstępującymi), podczas których – obok zagrożenia punktowo bardzo silnym / niszczącym wiatrem – pojawi się również ryzyko wystąpienia izolowanych opadów gradu (o średnicy do około 2-3,5 cm), gwałtownych opadów deszczu, a nawet pojedynczego przypadku tornada. W kwestii tych ostatnich zjawisk potencjał będzie jednak ograniczony przez niezbyt silne uskoki pionowe wiatru w dolnym kilometrze troposfery. Prognozy wskazują, że inicjacja głębokiej konwekcji może mieć miejsce przedpołudniem / około południa, jednak najsilniejsza będzie w godzinach popołudniowych.

Generalnie inicjacja burz może mieć miejsce na sporym obszarze kraju. Za frontem atmosferycznym szybko będzie postępować adwekcja chłodnej masy powietrza, w której pojawi się sporo komórek konwekcyjnych i/lub drobnych formacji liniowych.