Polscy Łowcy Burz – Skywarn Polska

Podczas nadchodzącego długiego weekendu nad Polską szykuje się piękna pogoda. Dużo słońca, mało chmur i chyba co najważniejsze będzie ciepło, nawet bardzo jak na końcówkę października i początek listopada, szczególnie w południowej części kraju.

Od dłuższego czasu modele numeryczne prognozowały bardzo piękną pogodę jaka ma panować nad Polską podczas 

długiego weekendu, na przełomie października i listopada. Praktycznie przez cały weekend będziemy pod wpływem wyżu, którego centrum obecnie znajduję się w rejonie Węgier i w kolejnych dniach będzie wędrować w stronę wschodniej części Ukrainy. Natomiast nad Atlantykiem  będziemy mieć do czynienia z układami niskiego ciśnienia, jednak ich wpływu na pogodę w Polsce w najbliższym czasie nie musimy się obawiać.

Takie rozmieszczenie układów barycznych nad Europą spowoduję to, że do Polski  początkowo od dnia dzisiejszego (tj. piątek 29.10) zacznie napływać cieplejsza masa powietrza polarnego. W związku z tym w najbliższych dniach na terenie Polski, głównie w regionach południowych, częściowo centralnych i zachodnich, słupki rtęci pokażą  dość duże wartości temperatur jak na tą porę roku. Przewidywane jest również nasilenie się południowego wiatru, w rejonie Tatr i w rejonie Sudetów będziemy mieli do czynienia z fenem, czego efektem może być spore podwyższenie się temperatur.

Najcieplej ma być w poniedziałek 1 listopada, w czasie święta zmarłych prognozowana temperatura na południu Polski może  miejscami wynosić od około +15°C, do nawet +17°C, w czasie tego dnia ciągle przewidywany jest wiatr halny, więc temperatura lokalnie może sięgnąć okolic +20 kresek powyżej zera!

Jeśli wszystko się sprawdzi, to czeka nas naprawdę wyjątkowo słoneczny i ciepły weekend. Tak więc zapowiada się w pełni „Polska Złota Jesień” i warto będzie ją wykorzystać na liczne spacery i odpoczynek na świeżym powietrzu.

W USA w ostatnich dniach nasiliły się  zjawiska konwekcyjne. Dziś nad znacznym obszarem tego kraju ponownie przejdą silne burze, tym razem w postaci długo żyjącego liniowego układu MCS zawierającego linię szkwału i wbudowane superkomórki. Możliwe jest wystąpienie typowego derecho seryjnego,  które przyniesie silne porywy wiatru i kilka – kilkanaście tornad.  Już teraz radary meteorologiczne pokazują nam rozwój linii szkwału wzdłuż chłodnego frontu atmosferycznego, która  ciągnie się od stanu Illinois, przez Missouri aż  po Arkansas. 

Storm Prediction Center wydał już specjalne ostrzeżenie o możliwości występowania tornad i silnych porywów wiatru wzdłuż formującej się burzy. Układ ten teraz będzie szybko przemieszczać się na wschód, a jego największa siła spodziewana jest w stanach Indiana, Ohio i Kentucky.  Storm Prediction Center określa ryzyko wystąpienia silnych i niszczących burz jako wysokie.

Przyczyną tak gwałtownych burz będzie potężny układ niżowy, który utworzył się nad północną częścią USA. Niż już teraz jest bardzo silny i nadal  się pogłębia. Spowoduje on bardzo silne wiatry nie tylko tam, gdzie pojawi się linia szkwałowa, ale także w wielu  północnych stanach. 

Będzie to wiatr wynikający z dużego gradientu ciśnienia atmosferycznego. Warto zwrócić uwagę na temperaturę mas powietrza, jaką oddziela chłodny front układu.  Przed frontem temperatura będzie miejscami przekraczać 20 st.C, podczas gdy za frontem będzie już ok. 10 – 12 st.C.

Ponieważ mówimy o derecho seryjnym, to warto tutaj wspomnieć o warunkach, jakie umożliwiają rozwój tego typu burzy. Chwiejność termodynamiczna nie musi być bardzo duża – prognozy modeli numerycznych dla części USA narażonej dzisiaj na nawałnice  mówią  o CAPE osiągającym wartości 300 – 800 J/kg.

Jednak wraz z frontem atmosferycznym pojawi się głęboka, silna konwergencja  i to ona będzie bardzo nasilać rozwój zjawisk konwekcyjnych w postaci linii szkwału. Do tego będzie występować bardzo silny przepływ poziomy (wiatr) w troposferze, o czym mogą świadczyć  wysokie wartości pionowych uskoków wiatru w różnych warstwach troposfery: 0-1 km (LLS) – do  ok. 25-30 m/s, 0-6 km (DLS) – do 30-40 m/s. 

Uskok kierunkowy wiatru w        związku   z silnymi przepływami w dolnej części troposfery też będzie bardzo duży – SRH-3 do 400-800m²/s²  (będzie to świadczyć o dość sporej  zmianie kierunku wiatru wraz z wysokością).

Sytuacja, jaka dziś panuje w północno – wschodniej części USA może przypominać podobne zdarzenie ze stycznia 2007, które dotknęło Europę, w tym część Polski. Potężnemu orkanowi Kyrill towarzyszyła rozległa linia szkwału przynosząca niszczące wiatry i tornada.

W wielu miejscach na linii  szkwału wyładowania atmosferyczne były tak częste, że zjawisko  przypominało typowo letnią burzę, mimo że mieliśmy środek kalendarzowej zimy.  

Dziś na Stanami Zjednoczonymi przechodzi seria dość gwałtownych burz. Najwięcej burz notuje się od północno – wschodniego Teksasu, przez Luizjanę i Arkansas. Burze formują się przed suchą linią, czyli rodzajem frontu atmosferycznego, za którym napływa bardzo sucha masa powietrza.

Centrum niżu, z którym związana jest ta sucha linia, znajduje się  obecnie nad południową Oklahomą.

Do tej pory zaobserwowano 4 tornada oraz wiele przypadków dużego gradu. W kilku przypadkach grad przekraczał średnicę 5 cm. Storm Predicton Center  wydał specjalne ostrzeżenie o możliwości wystąpienia burz z trąbami powietrznymi.

Warunki panujące przed suchą linią sprzyjają przede wszystkim burzom z dość dużym gradem.  Zdarzają się też tornada. Przy CAPE osiągającym wartości 1000-2000 J/kg  występują  pionowe uskoki wiatru w różnych poziomach troposfery – w dolnym kilometrze ich wartość wynosi ok. 15 m/s, natomiast w warstwie 0-6 km nad ziemią osiągają

nawet 20-30 m/s. Do tego występuje dość silny uskok kierunkowy wiatru w warstwie 0-3 km nad ziemią (SRH-3 osiąga wartości 300-450 m²/s²). Dzięki temu mamy do czynienia z wysokimi wartościami parametrów kompozytowych (Supercell Composite Parameter – możliwość wystąpienia superkomórki burzowej, Effective Significant Tornado Parameter – możliwość wystąpienia tornad związanych z mezocyklonem,  Significant Hail Parameter – możliwość wystąpienia gradobić), których prognozy wykonane przez model RUC  dla części USA objętej nawałnicami prezentujemy poniżej. 

Okres panowania nad naszym krajem zimnej masy powietrza arktycznego o cechach morskich właśnie dobiega końca.  Napływ ciepłej masy będziemy zawdzięczać przede wszystkim układowi niskiego ciśnienia, który na skutek przejścia dość aktywnej, krótkiej fali górnej, w ciągu kolejnych kilkunastu godzin znacząco się pogłębi, przesuwając się jutro nad Morze Północne.  Jednocześnie będziemy pod wpływem wału wyżowego, jedynie północ i częściowo zachód kraju znajdą się na skraju rozległej bruzdy niżowej, choć mimo to, i tam powinno być dużo słońca. Temperatura maksymalna szczególnie wysoka będzie w regionach Polski południowej – ciepły, południowo – zachodni wiatr wraz z dużą ilością słońca spowodują, iż wzrośnie ona do nawet +12 – +14 stopni Celsjusza. Na pozostałym obszarze powinno być od +8 st.C do +11 st.C. Niedziela także przyniesie nam wysokie temperatury (na południu i południowym – wschodzie RP do nawet ok. +15 – +17 st.C), jednak – w przeciwieństwie do wczorajszych prognoz – może pojawić się więcej chmur związanych z szybszym, niż to przewidywały jeszcze kilkanaście godzin temu modele numeryczne wejściem frontu atmosferycznego. W poniedziałek ciepła masa powietrza obecna może być już jedynie w dzielnicach południowo – wschodnich. Na pozostałym obszarze zacznie się z kolei adwekcja chłodnej masy z północno – zachodniej części Starego Kontynentu.