Długa fala nad Europą Zachodnią na mapie powierzchni izobarycznej 500 hPa (źródło: Estofex)
Długa fala (ang. longwave trough) – Fala obniżonego geopotencjału (inaczej zwana też doliną geopotencjału), która może ciągnąć się przez znaczną część kontynentu. Jej oś jest zwykle skierowana z północy na południe. Długa fala charakteryzuje się dość długim okresem trwania. Jej ułożenie i wielkość prowadzi do dużej zmienności pogody – w przypadku półkuli północnej wzdłuż wschodniej części fali występują napływy ciepłych mas powietrza i dochodzi do tworzenia się aktywnych, często pofalowanych frontów oraz układów niżowych oddzielających dwie różne masy powietrza, natomiast w zachodniej części fali dominują napływy zimnego powietrza z północy. Pojedyncza długa fala może kształtować pogodę na kontynencie przez wiele dni, a nawet tygodni. Na półkuli północnej liczba długich fal występujących jednocześnie może wynieść pięć.
