PROGNOZA SIŁY I AKTYWNOŚCI BURZ DLA POLSKI
Ważna od 23.06.2025, godz. 06:00 UTC do 24.06.2025, godz. 06:00 UTC
STOPIEŃ 2. ZAGROŻENIA zostaje wydany dla znacznego obszaru kraju od woj. dolnośląskiego po woj. podkarpackie i lubelskie, głównie z powodu silnych i bardzo silnych porywów wiatru towarzyszących burzom, w mniejszym stopniu z powodu ryzyka wystąpienia opadów dużego gradu i rozwoju trąb powietrznych oraz intensywnych opadów deszczu
STOPIEŃ 1. ZAGROŻENIA zostaje wydany dla obszaru na południe od linii Zielona Góra Białystok (wyłączając obszar 2. stopnia zagrożenia), głównie z powodu silnych wiatru towarzyszących burzom, w mniejszym stopniu z powodu ryzyka wystąpienia opadów gradu i rozwoju trąb powietrznych oraz intensywnych opadów deszczu
STOPIEŃ 1. ZAGROŻENIA zostaje wydany dla obszary na północ od linii Zielona Góra – Białystok, głównie z powodu ryzyka silnych i bardzo silnych porywów wiatru towarzyszących burzom
PODSUMOWANIE:
W poniedziałek nad Polskę napłynie niestabilna i dość wilgotna masa powietrza zwrotnikowego, a jednocześnie przejście aktywnego systemu frontów atmosferycznych. W prognozowanych warunkach spodziewane jest przejście burz i gwałtownych zjawisk pogodowych przez znaczny obszar kraju. Co istotne, miejscami możliwe jest przejście więcej niż tylko jednej burzy – poniżej przedstawione zostało bardziej szczegółowe podsumowanie z podziałem na główne części godzinowe. Z uwagi na panujące warunki, spora część burz (szczególnie na północ od linii Zielona Góra – Białystok) może generować niezbyt dużą ilość wyładowań, jednak mimo to zjawiska przez nie przynoszone mogą powodować znaczne zagrożenie.
W poniedziałek burzom towarzyszyć będą:
- silne porywy wiatru, przeważnie 80-90 km/h, a miejscami powyżej 100km/h, zaś punktowo nawet powyżej 120-130 km/h;
- opady gradu, o średnicy około 3-4 cm (początkowa faza burz);
- intensywne opady deszczu, do około 20-40mm/h;
- lokalnie wystąpi podwyższone ryzyko rozwoju trąby powietrznej, przede wszystkim związanej z układem liniowym.
PODSUMOWANIE GODZINOWE:
Godziny poranne i okołopołudniowe (do ok. 14:00 czasu urzędowego)
W początkowej części prognozy (do około południa) strefa burz może się rozwinąć w pasie od Pomorza Zachodniego po Sudety i przemieszczać się będzie na wschód, przynosząc zagrożenie głównie wyładowaniami atmosferycznymi. Większość burz i opadów zaniknie jednak jeszcze przed przekroczeniem linii Gdańsk-Opole. Główne zagrożenie w tym czasie to porywy do około 60-80km/h, jednak będą to zdarzenia raczej punktowe, a pozostałe zjawiska nie powinny mieć natężenia stwarzającego istotne zagrożenie.
Godziny popołudniowe i wczesny wieczór (około godz. 14:00-21:00 czasu urzędowego)
W tym czasie prognozowany jest rozwój dwóch stref burz, które będą mieć gwałtowny przebieg. Pierwsza strefa rozwinie się w obszarze od Dolnego Śląska po Ziemię Łódzką, a następnie (w bardziej izolowanej, ale nadal groźnej formie) na Warmii, Mazowszu i na wschodzie Kujaw. Początkowo będą to komórki izolowane, przyjmujące formę również superkomórek, a następnie (szczególnie na południe od linii Łódź-Siedlce) może dojść do rozwoju układu burzowego (MCS) z bardzo silnymi porywami wiatru. Burze szybko będą się przemieszczać w kierunku wschodnim. Będą im towarzyszyć:
- silne porywy wiatru, przeważnie 80-100 km/h, punktowo ponad 110-130km/h; wiatr może generować występowanie zamieci pyłowych, radykalnie ograniczających widzialność!;
- w początkowej fazie rozwoju opady gradu do około 3-4 cm średnicy;
- ryzyko wystąpienia trąb powietrznych, także dość silnych, szczególnie przede wszystkim w formie tornad szkwałowych;
- intensywne opady deszczu, do około 20-40mm/h, lokalnie więcej.
Druga strefa wkroczy w okolicach godz. 17 od północnego zachodu kraju (od woj. zachodniopomorskiego) i przemieszczać będzie się szybko na południowy wschód. Będzie to lina szkwału, rozciągająca się od północy po centrum kraju. Strefa ta generować będzie znacznie mniej wyładowań niż pierwsza z omawianych, jednak będzie stanowić zagrożenie przede wszystkim silnymi porywami wiatru – w zasadzie na całej długości linii porywy mogą osiągać 80km/h, a miejscami powyżej 90-110km/h. Co ważne, również tu mogą występować zamiecie pyłowe. Na tym obszarze ryzyko gradu, intensywnych opadów czy trąb powietrznych będzie jednak wyraźnie niższe. Wieczorem strefa będzie słabnąć.
Godziny wieczorne i nocne (po godz. 21 czasu urzędowego)
Burze będą dość aktywne przede wszystkim na wschodzie i południu kraju (a więc związane z pierwszą z wyżej omówionych stref). Szczególnie w pierwszej części nocy zagrożeniem mogą być silne porywy wiatru, miejscami zbliżające się do 100 km/h (lub nawet przekraczające tę wartość). Strefa „zachodnia” będzie natomiast systematycznie słabnąć i w nocy wyładowania mogą być już sporadyczne, mimo dalszego zagrożenia porywami wiatru do około 70-90km/h w czasie jej przechodzenia.
SZCZEGÓŁOWE OMÓWIENIE:
… Obszar 2. oraz 1. stopnia zagrożenia …
Warunki prognozowane przez większość modeli numerycznych, zarówno globalnych, jak i mezoskalowych, wskazują, że w poniedziałek możliwe będzie wystąpienie burz sporym potencjale do generowania całej serii groźnych zjawisk. Nie jest to jednak „pewnik”, gdyż jednocześnie nadal obecne są pewne wątpliwości jak i czynniki, które w istotny sposób mogą złagodzić przebieg zdarzeń.
Najpierw skupmy się na prognozowanych w tym obszarze warunkach. Przeważnie będzie to umiarkowana energia chwiejności (SBCAPE), sięgająca około 800-1200J/kg, a tylko miejscami około 1400-1700J/kg (a i to nie jest prognozowane przez wszystkie modele); intensywniejsze zaciągnięcie chwiejnego powietrza zwrotnikowego nad Polskę może jednak spowodować wzrost tych wartości – kluczowe będą tutaj sondaże z godziny 12 UTC. Prognozowana chwiejność nałoży się tak czy inaczej na występowanie znacznych uskoków wiatru, zarówno w dolnej warstwie (0-3km na ogół 10-15m/s, lokalnie 20m/s), jak i pomiędzy warstwą przyziemną i środkową troposferą (0-6km rzędu 18-25m/s, lokalnie 26-30m/s). Do czynników korzystnych należy zaliczyć także obecność wyraźnej zatoki niskiego ciśnienia wraz z oddziaływaniem szybko przemieszczającego się katafrontu i związanych z tym silnych ruchów wznoszących.
Rozwój konwekcji w takich warunkach tylko początkowo będzie względnie izolowany (w formie superkomórek), jednak szybko tworzyć się będą formacje wielokomórkowe, z faworyzowaniem układu w trybie liniowym (co jednak nie oznacza w tym przypadku zwartej struktury liniowej). Silny przepływ spowoduje jednak bardzo duże ryzyko występowania silnych porywów wiatru – będzie to zdecydowanie największe zagrożenie w czasie poniedziałku. Co ważne, silne porywy mogą wystąpić na znacznym obszarze także w przypadku dość niskiej aktywności elektrycznej i miejscami mogą mieć nawet niszczącą siłę (przekraczając 110-130 km/h). Mogą także wyprzedzać nieco strefy opadów deszczu, powodując wystąpienie zamieci pyłowych na czele strefy. W przypadku rozwoju trwalszej struktury, a zarazem wystąpienia większej wilgotności i chwiejności, wzrośnie także ryzyko wystąpienia trąb powietrznych, które nie będą jednak trwałe.
Istnieje jednak szereg czynników, które w znacznym stopniu mogą spowodować ograniczenie aktywności i przebiegu burz. Najistotniejszym wydaje się być zbyt niska chwiejność, co spowoduje znaczne ograniczenie potencjału do występowania silnych burz, a także dużego ograniczenia ich aktywności elektrycznej. Bardzo silne wznoszenie może także spowodować zbyt masowy rozwój konwekcji, co spowoduje brak możliwości rozwoju bardziej zorganizowanej struktury, co oczywiście ograniczy potencjał silnych zjawisk. Ryzyko ograniczenia chwiejności będzie mieć też bezpośrednie przełożenie na aktywność elektryczną, jednak nawet w sytuacji relatywnie niskiej liczby wyładowań, zjawiska towarzyszące mogą być nadal intensywne. Na terenach podgórskich potencjał będzie natomiast ograniczany przez efekt fenowy i osuszanie masy powietrza, a zarazem duża prędkość przemieszczania się zjawisk nie powinna generować zagrożenia nadmiernymi opadami deszczu.
Podsumowując – możliwe więc, że w poniedziałek burze będą mieć znacznie większe trudności z rozwojem, niż jest to w tej chwili prognozowane, a tym bardziej należy z uwagą śledzić aktualne komunikaty i ostrzeżenia meteorologiczne. Możliwa jest aktualizacja prognozy oraz dodatkowe komunikaty. Potencjalnie jednak porywy wiatru towarzyszące burzom i chmurom konwekcyjnym mogą jednak spowodować poważne szkody na znacznym terenie kraju.
