Powrót chwiejnej, zwrotnikowej masy powietrza, a także silnych burz

Nadciągająca silna burza (fot. A. Surowiecki)

Po kilku dniach ochłodzenia i odpoczynku od niestabilnej pogody, już środę do Polski powrócą upały, a wraz z nimi groźne burze. Początkowo zjawiska nie powinny być szczególnie intensywne, ale już w czwartek i piątek ich nasilenie znacznie wzrośnie. Niestety, przy bardzo wysokiej temperaturze i wilgotności powietrza oraz przy obecności silnego frontu atmosferycznego nad naszym krajem, praktycznie każda burza, która się rozwinie, może przynieść niekorzystne, a nawet szkodliwe zjawiska o znacznym stopniu nasilenia i rozprzestrzenienia. W związku z powyższym poniżej umieszczamy krótką informację na temat prognozowanego przebiegu pogody na najbliższe dni.

Środa, 9 sierpnia 2017 r.

Do południowej, wschodniej i częściowo centralnej części kraju napłynie gorąca i chwiejna zwrotnikowa masa powietrza. Temperatura powietrza w tej części Polski osiągnie 30-33°C. Na północy i zachodzie będzie znacznie chłodniej, do ok. 21-25°C. Późnym popołudniem i wieczorem w pasie od woj. małopolskiego przez mazowieckie po woj. podlaskie i warmińsko-mazurskie nie wyklucza się burz. Pojedyncze burze mogą wystąpić między innymi w Beskidach i w Tatrach. W nocy burze mogą się rozwinąć w niemal całej wschodniej części kraju. Lokalnie burze mogą dawać silne opady deszczu powodujące podtopienia, dość silne porywy wiatru i grad do ok. 2-3 cm w średnicy. W drugiej części nocy i nad ranem burze pojawią się także na południowym zachodzie Polski. Mogą tu utworzyć większy układ wielokomórkowy wędrujący w stronę centrum kraju.

Wskaźnik CAPESHEAR określający potencjał do tworzenia się gwałtownych burz – prognoza modelu GFS na 10.08.2017, źródło mapy: http://www.estofex.org/modelmaps

Czwartek, 10 sierpnia 2017 r.

Od zachodu Europy będzie się zbliżać dolina geopotencjału. Na wschód od niej uformuje się system frontów atmosferycznych oddzielających chwiejne i gorące powietrze zwrotnikowe napływające z południa od powietrza polarnego morskiego napływającego z zachodu. Nad Polską pojawi się bardzo wygrzana i zarazem silnie chwiejna masa powietrza. Temperatura powietrza maksymalnie w wielu miejscach na południu, w centrum i wschodzie kraju osiągnie nawet 35-37°C. Prognozowane wartości energii potencjalnej dostępnej drogą konwekcji (CAPE) mają osiągać nawet 3000-3500 J/kg. Niektóre właściwości zwrotnikowej masy powietrza mogą jednak być przyczyną skutecznego przyhamowania rozwoju silnych układów burzowych.

Mapa stref zagrożenia silnymi burzami w dniu 10.08.2017 (oprac. A. Surowiecki)

Hamowanie rozwoju głębokiej i wilgotnej konwekcji może wystąpić w wielu regionach Polski i wstrzymać rozwój burz do późnych godzin popołudniowych. Oprócz silnej chwiejności troposfery, prognozowana jest też wyższa wartość wskaźników kinematycznych (na przykład pionowego ścinania wiatru 0-6 km osiągającego wartość do ok. 20-25 m/s), które odpowiadają za organizację, trwałość i siłę układów burzowych. W chwili obecnej trudno jest określić dokładne miejsce wytworzenia się burz, ale po analizie prognozowanych warunków należy oczekiwać pojawienia się superkomórek oraz większych układów wielokomórkowych, mogących przybierać postać mezoskalowych układów konwekcyjnych. Prognozowane jest także silne wymuszanie wznoszenia powietrza w dolne i środkowej troposferze, co będzie wzmagać proces rozwoju dużych systemów konwekcyjnych. Burze, których spodziewamy się w czwartek, będą wędrować z południowego zachodu na północny wschód kraju. Towarzyszyć im będą takie zjawiska jak bardzo silne porywy wiatru, grad o średnicy lokalnie do 3-5 cm oraz bardzo silne opady deszczu powodujące podtopienia. Na chwilę obecną nie wyklucza się rozwoju lokalnych trąb powietrznych, jednak ich prawdopodobieństwo jest niewielkie. Niektóre prognozy numeryczne wskazują na to, że całkowita wodność troposfery może osiągać i przekraczać wartość 50 mm, co jest wartością bardzo rzadko spotykaną w naszym kraju. W nocy z czwartku na piątek liczne i dość silne burze mogą ponownie przejść w pasie od południowego zachodu przez centrum Polski, docierając do Mazur i Podlasia. Załączona obok mapa przedstawia rozkład przestrzenny stref zagrożeń związanych z burzami występującymi nad Polską w czwartek i w nocy z czwartku na piątek. Czytaj dalej

Zaszufladkowano do kategorii News, Prognozy | Dodaj komentarz

Sezon burzowy 2017 r. – podsumowanie lipca

Dni burzowe – lipiec 2017 r. Opracowanie własne.

Za nami początek sierpnia  więc przyszedł czas na podsumowanie kolejnego miesiąca sezonu burzowego 2017 r. – lipca. Pokusiliśmy się o krótkie podsumowanie liczby dni burzowych w minionym miesiącu, dodatkowo z podziałem na poszczególne województwa. Do tego celu wykorzystaliśmy system detekcji wyładowań Blitzortung i archiwum na stronie internetowej Lightningmaps. Dzień z burzą (rozpoczynający się o godz. 00 UTC) oznacza więcej niż jedno potwierdzone wyładowanie atmosferyczne zarejestrowane na terenie naszego kraju przez sieć detekcji Blitzortung. Dane z detektora dodatkowo były weryfikowane zdjęciami satelitarnymi.

W ubiegłym miesiącu na terenie kraju wystąpiło 29 dni burzowych, czyli o pięć więcej niż w czerwcu 2016 r.  Jest to pierwsza taka sytuacja w tym sezonie burzowym, kiedy dany miesiąc jest lepszy od swojego odpowiednika w roku ubiegłym. Warto odnotować iż poprzedni miesiąc charakteryzował się 26 dniami burzowymi pod rząd (3.07 – 28.07).  W lipcu 2017 r. mieliśmy do czynienia z serią 14 dni pod rząd z obserwowanymi incydentami burzowymi (1.07 – 14.07), jeden przypadek z ośmioma dniami pod rząd z notowanymi burzami (24.07 – 31.07).

Liczba dni burzowych w poszczególnych województwach – lipiec 2017 r. Opracowanie własne.

Natomiast w podziale dni burzowych na województwa odnotowaliśmy następujące wartości: Liderem pozostało województwo dolnośląskie (tym razem samodzielnie) z 20 dniami burzowymi. Na drugim stopniu podium plasuje się woj. małopolskie oraz woj. świętokrzyskie z 19 dniami burzowymi. Na ostatnim stopniu podium znalazło się województwo podkarpackie z 18 dniami burzowymi.  Czwarte miejsce przypadło woj. śląskiemu (17 dni). Przedostatnie miejsce przypadło województwom: zachodniopomorskiemu, pomorskiemu oraz kujawsko-pomorskiemu (11 burz). Ostatnie miejsce zajęło woj. warmińsko-mazurskie (10 dni). Bardzo ważna uwaga: Przy interpretacji tych statystyk należy pamiętać o zróżnicowanej wielkości powierzchni poszczególnych województw.

Tabela podsumowująca cztery miesiące sezonu burzowego 2017 r. Opracowanie własne

Po czterech miesiącach sezonu burzowego sporządzono tabelę zbiorczą za dni burzowe w poszczególnych województwach. Liderem jest nadal  woj. małopolskie z 53 dniami burzowymi, wiceliderem woj. podkarpackie (49 dni), a na najniższy stopnień podium awansowało woj. dolnośląskie (48 dni). Klasyfikację zamyka woj. warmińsko – mazurskie z 30 dniami burzowymi oraz woj. pomorskie z 28 dniami. Warto odnotować, że w  czterech województwach zanotowano 7 dni z wyładowaniami pod rząd. Były to: woj. dolnośląskie (17.07 – 23.07), woj. małopolskie (18.07 – 24.07) oraz woj. podkarpackie i woj. świętokrzyskie (19.07 – 25.07)

Zaszufladkowano do kategorii News | Dodaj komentarz

Prognoza siły i aktywności burz na 04.08.2017 i na noc 04/05.08.2017

PROGNOZA SIŁY I AKTYWNOŚCI BURZ DLA POLSKI
Ważna od 04.08.2017, godz. 08:00 CEST do 05.08.2017, godz. 08:00 CEST

STOPIEŃ 1 ZAGROŻENIA zostaje wydany dla południowo-wschodniej Polski ze względu na ryzyko wystąpienia silnego i porywistego wiatru, intensywnych opadów deszczu i opadów gradu, w mniejszym stopniu ze względu na ryzyko pojawienia się trąby powietrznej.

Prognoza siły i aktywności burz na 04.08.2017 i na noc 04/05.08.2017

SYTUACJA SYNOPTYCZNA:

W piątek Polska znajdzie się na skraju niżu znad Zatoki Botnickiej. Na południu zaznaczy się chłodny front atmosferyczny, który będzie wolno przemieszczał się w kierunku Czech i Słowacji. Front będzie miał tendencję do falowania. W godzinach późno popołudniowych od południowego-zachodu zacznie wkraczać klin wysokiego ciśnienia związany z wyżem znad południowych Niemiec. Przed frontem zalegać będzie wilgotna, gorąca masa powietrza zwrotnikowego, wypychana przez powietrze polarno-morskie.

OMÓWIENIE:

… Obszar objęty 1 stopniem zagrożenia …

W południowo-wschodniej Polsce prognozowana jest umiarkowana i wysoka energia potencjalna dostępna konwekcyjnie dochodząca maksymalnie do około 1000-1800 J/kg. Parametry kinematyczne będą również podwyższone. Ścinanie wiatru w warstwie 0-6 km wyniesie 15-20 m/s, a w dolnym kilometrze 5-10 m/s. Zawartość pary wodnej w pionowej kolumnie powietrza będzie imponująca na poziomie 40-45 mm. W dolnej troposferze przed frontem ma pojawić się strefa zbieżności wiatru wspomagająca rozwój konwekcji.

W takich warunkach prognozowane są burze, którym towarzyszyć będą intensywne opady deszczu do 35-40 mm, opady gradu do 2-3 cm oraz silny wiatr w porywach do 80-90 km/h. Warunki do powstania trąby powietrznej nie są zbytnio sprzyjające, jednak w wyniku utworzenia się superkomórki ta szansa się zwiększa. Burze będą przybierać charakter pojedynczych komórek, które mogą łączyć się w większe struktury wielokomórkowe. Dodatkowo występować będą wspomniane wcześniej superkomórki burzowe. Komórki będą przemieszczać się z południowego-zahcodu na północny-wschód i wschód, a pierwsze z nich pojawią się w godzinach popołudniowych. Burze powinny zanikać w godzinach nocnych. Nie wykluczony większy układ wielokomórkowy w godzinach późno wieczornych i nocnych.

Ze względu na prognozowane parametry z pogranicza zagrożeń, istnieje szansa na aktualizację stopnia ostrzeżenia do z pierwszego do drugiego.

Zaszufladkowano do kategorii News, Prognozy | Dodaj komentarz

Prognoza siły i aktywności burz na 03.08.2017 i na noc 03/04.08.2017

PROGNOZA SIŁY I AKTYWNOŚCI BURZ DLA POLSKI
Ważna od 03.08.2017, godz. 08:00 CEST do 04.08.2017, godz. 08:00 CEST

STOPIEŃ 2. ZAGROŻENIA zostaje wydany dla woj. zachodniopomorskiego i części woj. lubuskiego oraz wielkopolskiego głównie z powodu ryzyka wystąpienia opadów dużego gradu i bardzo silnych porywów wiatru. Nie wyklucza się rozwinięcia trąby powietrznej.

STOPIEŃ 1. ZAGROŻENIA zostaje wydany dla północnej i środkowej części Polski głównie z powodu ryzyka wystąpienia opadów dużego gradu, silnych porywów wiatru i w mniejszym stopniu z powodu ryzyka wystąpienia silnych opadów deszczu powodujących podtopienia.

Prognoza siły i aktywności burz na 03.08.2017 i na noc 03/04.08.2017

SYTUACJA SYNOPTYCZNA:

Polska znajdzie się w ciepłym sektorze niżu znad rejonu Wysp Brytyjskich. Pod wieczór od zachodu wkroczy chłodny front atmosferyczny. W ciepłym sektorze prognozowane są umiarkowane duże wartości energii CAPE. Rozwój głębokiej, wilgotnej konwekcji ma mieć charakter rozproszony i dyskretny, choć nie wyklucza się też burz wielokomórkowych. Z uwagi na silniejszy zachodni i południowo-zachodni wiatr w środkowej troposferze, pojawią się wyższe wartości wskaźników kinematycznych, dzięki czemu układy konwekcyjne będą przybierać dobrze zorganizowane i trwałe formy.

OMÓWIENIE:

…obszar objęty 1. i 2. stopniem zagrożenia…

W ciepłym sektorze układu niżowego, pojawi się nad Polską strefa umiarkowanie dużej energii CAPE (do ok. 1500-2000 J/kg). Duże i bardzo duże wartości wskaźników kinematycznych (DLS do 20-30 m/s, 0-3 km shear do 15-20 m/s, LLS do 10-14 m/s) będą sprzyjać organizowaniu się trwałych i dość silnych systemów burzowych, w tym superkomórek odmiany klasycznej. Pomimo tego, do końca nie wiadomo, jak będzie intensywny proces powstawania burz superkomórkowych (brak wyraźnych stref silnego wymuszania wznoszenia w dolnej troposferze, KI osiągające wartości maksymalne do 32-35°C). Problemem może też być spore zachmurzenie warstwowe występujące w wielu regionach środkowej i południowej części kraju. Jednak najnowsza aktualizacja modelu GFS znacznie podniosła prawdopodobieństwo wystąpienia kilku silnych burz superkomórkowych przynoszących niszczące porywy wiatru i opady dużego gradu (do ok. 4-5 cm w średnicy). Zagrożenie dotyczy głównie północno-zachodniej części Polski i jest wystarczające na wydanie 2. stopnia. Burz superkomórkowych na obszarze objętym 1. i 2. stopniem zagrożenia może być znacznie więcej (bardzo dobre wskaźniki kinematyczne dla tej formy burz), ale nie wszystkie będą mieć szanse osiągnąć niszczący potencjał. W najsilniejszych burzach superkomórkowych (zagrożenie to dotyczy województw W i NW Polski) mogą rozwinąć się 1-2 trąby powietrzne. Zjawiska te mogą się pojawić nawet w godzinach wieczornych i wczesną nocą. Ich ryzyko jest jednak bardzo małe (5% w promieniu 40 km od wybranego punktu). Ponadto nie wyklucza się uformowania większego układu wielokomórkowego zawierającego linię szkwału przynoszącą silne, punktowo niszczące porywy wiatru. Oprócz zachodu i północnego zachodu kraju, większe zagrożenie wystąpienia groźnych burz prognozowane jest w centrum i na północy kraju.

…pozostały obszar kraju objęty możliwością burz…

Burz będzie mniej i będą znacznie słabsze, niż w regionach objętych pierwszym stopniem zagrożenia. Burze jednak mogą występować również w nocy z czwartku na piątek. Lokalnie mogą przynosić silniejszy wiatr i silniejsze opady deszczu. Niektóre modele prognozują strefę silnych opadów deszczu przesuwającą się południem kraju. Strefa ta ma powstać z konwekcji nad południowymi Niemcami, ale do naszego kraju ma dotrzeć jako strefa silnych opadów wielkoskalowych. Prognoza ta wydaje się mało realna, ale jeśli strefa ta faktycznie się pojawi, mogą być w niej wbudowane chmury burzowe. Wtedy może się pojawić ryzyko podtopień z powodu silnych opadów pochodzenia konwekcyjnego.

Zaszufladkowano do kategorii News, Prognozy | Dodaj komentarz