Polscy Łowcy Burz – Skywarn Polska

PROGNOZA SIŁY I AKTYWNOŚCI BURZ DLA POLSKI
Ważna od 06.07.2023 godz. 06:00 UTC do 07.07.2023, godz. 06:00 UTC

SYTUACJA SYNOPTYCZNA/OMÓWIENIE:

Gwałtowny ośrodek niżowy, który wykształcił się w pobliżu Holandii, obecnie znajdujący się nad Danią przejdzie w czwartek nad Półwysep Skandynawski, gdzie zacznie ulegać stopniowemu wypełnieniu. Związany z nim system frontów atmosferycznych będzie stopniowo przesuwać się w kierunku północno-wschodniej części Europy. Znajdujący się nad naszym krajem chłodny front atmosferyczny przemieści się w nocy nad krańce wschodnie naszego kraju, a już w czwartek po południu całkowicie opuści nasz kraj. Słabe burze mogą pojawić się jedynie na krańcach wschodnich Polski w pierwszej części dnia, jednak nie powinny być silne. Główna aktywność burzowa pojawi się poza wschodnimi granicami naszego kraju, gdzie zaznaczy się silna przedfrontowa zbieżność wiatru. Warunki do rozwoju konwekcji burzowej będą znacznie słabsze aniżeli poprzedniej doby. Wypierana energia CAPE wraz z wędrującym chłodnym frontem atmosferycznym, osiągnie maksymalne wartości rzędu 400-600 J/kg w regionach przygranicznych. Na ogół będzie jednak dużo mniejsza. Dodatkowo wielkoskalowe wspomaganie konwekcji będzie znacznie słabsze niż w środę. Warunki kinematyczne również będą nieznaczące (DLS 0-6 km poniżej 15 m/s oraz MLS 0-3 km poniżej 10 m/s), co spowoduje, że większość powstałych ewentualnie burz może przybierać charakter pulsacyjny. Ze względu na umiarkowanie wysoką oraz miejscami wysoką wodność troposfery >30-35 mm, powstałe burze mogą cechować się przede wszystkim intensywnymi opadami deszczu. W mniejszym stopniu zagrożeniem będzie nieduży grad oraz punktowo silne porywy wiatru (głównie w przypadku wystąpienia zjawiska microburst). Wraz z przejściem frontu atmosferycznego poza wschodnie granice naszego kraju, w kolejnej części dnia nie przewiduje się już więcej żadnych zjawisk burzowych.  

PROGNOZA SIŁY I AKTYWNOŚCI BURZ DLA POLSKI
Ważna od 05.07.2023, godz. 08:00 CEST do 06.07.2023, godz. 08:00 CEST

2. STOPIEŃ ZAGROŻENIA zostaje wydany dla południowo-zachodniej i części centralnej części Polski głównie z powodu ryzyka wystąpienia bardzo silnych porywów wiatru, opadów dużego gradu oraz z powodu mniejszego ryzyka wystąpienia nawalnych opadów deszczu i trąb powietrznych.

1. STOPIEŃ ZAGROŻENIA zostaje wydany dla obszarów sąsiadujących z obszarem 2. stopnia (zachód, centrum i południe Polski) głównie z powodu ryzyka wystąpienia silnych porywów wiatru i opadów dużego gradu oraz z powodu mniejszego ryzyka wystąpienia nawalnych opadów deszczu.

SYTUACJA SYNOPTYCZNA:

Pomiędzy Islandią a Morzem Północnym znajduje się rozległy niż górny. Po jego południowo-wschodniej części w ciągu kolejnych kilkudziesięciu godzin będzie się przemieszczała ostra dolina krótkiej fali górnej, z której szybko wykształci się niż górny. Jeszcze gwałtowniejszy będzie proces powstawania niżu dolnego. W krajach Beneluksu, północnych Niemczech i Danii ciśnienie w jego centrum znacznie spadnie, a dodatkowo pojawi się rzadko spotykany o tej porze roku gradient baryczny przynoszący bardzo silny wiatr. Z niżem będzie też związany system frontów atmosferycznych. W środę w ciągu dnia i w pierwszej części nocy z środy na czwartek ciepły sektor układu ww. układu będzie dość szybko przemieszczał się nad Polską z zachodu na wschód. Tuż przed chłodnym frontem atmosferycznym pojawi się ostra zatoka niżowa i strefa silnej zbieżności wiatru w dolnej troposferze. Dodatkowo prognozowana jest umiarkowanie duża energia CAPE (zwłaszcza na południu kraju) oraz podwyższone wartości wskaźników kinematycznych, co będzie związane z dość dużą dynamiką przepływu powietrza w troposferze nad środkową częścią Europy.

OMÓWIENIE:

… obszar objęty 1. i 2. stopniem zagrożenia …
W porównaniu do wczorajszych aktualizacji modeli numerycznych, nieco większe pionowe ścinanie wiatru pokrywające się z wyższymi wartościami CAPE prognozowane jest w południowo-zachodniej części kraju. Obecnie prognoza wskazuje na występowanie CAPE rzędu 1200-1800 J/kg pokrywającego się ze strefą uskoków DLS do 18-22 m/s, MLS do 15-20 m/s i LLS do ok. 15 m/s. Bardzo silne wymuszanie wznoszenia związane ze strefą konwergencji wiatru w dolnej troposferze i adwekcją wirowości w środkowej troposferze będzie sprzyjać szybkiemu powstawaniu ośrodków burzowych. Pierwsze układy burzowe mogą pojawić się na zachodzie Polski już około południa. Co istotne, warunki będą sprzyjać powstawaniu mniej zorganizowanych układów burzowych również na wschód od głównej strefy rozwoju konwekcji, w głębi Polski. Po południu nad Polską mogą występować 2-3 duże układy burzowe, być może o wielkości układów MCS. Szczególnie silne burze prognozowane są na południowym zachodzie i w centrum kraju, gdzie warunki do rozwoju liniowych układów konwekcyjnych i superkomórek burzowych będą najlepsze. Późnym popołudniem układy burzowe mogą połączyć się w jeden liniowy system konwekcyjny (QLCS). Jeżeli nowe ośrodki burzowej pojawią się w większej liczbie tuż przed tym układem, jego potencjał do wytwarzania groźnych zjawisk będzie ograniczony. Strefa burz ma szybko wędrować z południowego zachodu na północny wschód. Wieczorem dojdzie do woj. warmińsko-mazurskiego i mazowieckiego, a w pierwszej części nocy z środy na czwartek do województw Polski Wschodniej. Warto dodać, że model ECMWF opóźnia przejście frontu przez Polskę o kilka godzin. Na podobny rozwój sytuacji wskazuje także modeli ICON.

Głównym zagrożeniem podczas burz prognozowanych w środę będą silne porywy wiatru osiągające punktowo prędkość powyżej 100 km/h. Na południowym zachodzie i w centrum kraju mogą pojawić się dobrze wykształcone sygnatury bow echo oraz LEWP, a w liniowym układzie konwekcyjnym może być wbudowanych kilka superkomórek. Oznacza to zdecydowanie wyższe ryzyko wystąpienia silnych, lokalnie niszczących porywów wiatru. Ponadto w superkomórkach burzowych mogą występować opady gradu o średnicy do 3-4 cm, zwłaszcza w woj. śląskim, opolskim, dolnośląskim, na południu woj. łódzkiego i wielkopolskiego. Znacząco podwyższone ryzyko groźnych zjawisk w omawianej części kraju jest przyczyną wydania tu 2. stopnia zagrożenia.  Silne porywy wiatru powodujące lokalne zniszczenia oraz układy burzowe przynoszące opady dużego gradu możliwe są również na obszarach objętych 1. stopniem zagrożenia, choć im dalej na północ, tym ryzyko wystąpienia dużego gradu będzie mniejsze. Nawalne opady deszczu tym razem będą mniejszym zagrożeniem, choć miejscami, zwłaszcza w woj. małopolskim, śląskim i świętokrzyskim wolniejsze przemieszczanie się komórek i układów burzowych w połączeniu z wartościami PW do 34-38 mm może doprowadzić do kilkunastu przypadków lokalnych podtopień, a nawet powodzi błyskawicznej. Ryzyko trąb powietrznych jest mocno ograniczone przez dość wysoki poziom LCL. Obszarem narażonym na ich powstanie jest południowy zachód i centrum kraju. W pierwszej części nocy burze zaczną ulegać stopniowej dezorganizacji, a następnie zanikowi. Najbardziej aktywne będą wtedy w pasie od Mazur przez wschód Mazowsza po woj. małopolskie.

… północna część Polski …
Pomimo stosunkowo małej wartości CAPE (300-500 J/kg) prognozowane jest tu przejście przynajmniej jednego układu konwekcyjnego. Układ ten może mieć charakter linii szkwału łączącej się z systemem znajdującym się w centrum Polski, choć równie dobrze może rozwinąć się kilka mniejszych układów burzowych. Burze na północy kraju będą wyraźnie słabsze, jednak podczas ich przechodzenia będzie występował silny i porywisty wiatr, którego prędkość w porywach może dochodzić do ok. 80 km/h. Pod wieczór aktywność burzowa przesunie się do woj. warmińsko-mazurskiego.

… wschód Polski …
Nie jest do końca pewne, czy strefa aktywności burzowej dojdzie w nocy z środy na czwartek do tej części kraju. Jednakże modele wskazują na przemieszczanie się z zachodu na wschód dość silnej granicy odpływu, która może być zdolna do generowania porywów wiatru osiągających prędkość do 60-80 km/h. Tuż za granicą odpływu mogą powstać pojedyncze, słabe i krótkotrwałe komórki burzowe. Ponadto jeszcze w środę po południu pojedyncze komórki burzowe mogą pojawić się na terenach górskich i podgórskich woj. podkarpackiego.

WSTĘPNA PROGNOZA SIŁY I AKTYWNOŚCI BURZ DLA POLSKI
Ważna od 05.07.2023, godz. 08:00 CEST do 06.07.2023, godz. 08:00 CEST

1. STOPIEŃ ZAGROŻENIA zostaje wydany dla południowo-zachodniej i centralnej części Polski głównie z powodu ryzyka wystąpienia bardzo silnych porywów wiatru oraz powodu mniejszego ryzyka opadów dużego gradu i nawalnych opadów deszczu.

1. STOPIEŃ ZAGROŻENIA zostaje wydany dla południa Polski (woj. śląskie, małopolskie, świętokrzyskie) głównie z powodu ryzyka wystąpienia bardzo silnych porywów wiatru, opadów dużego gradu i z powodu mniejszego ryzyka wystąpienia nawalnych opadów deszczu.

OMÓWIENIE:

… obszar objęty 1. stopniem zagrożenia i możliwością burz …
W Europie Środkowej w najbliższych kilkudziesięciu godzinach nastąpi wyraźny wzrost dynamiki przepływu powietrza w troposferze. Dolina krótkiej fali górnej wraz z szybko rozwijającym się niżem dolnym przejdzie w środę z południowego zachodu na północny wschód przez kraje Beneluksu, północne Niemcy oraz Danię. Wraz z tym niżem będzie związany system frontów atmosferycznych wraz z ciepłym wycinkiem, który przejdzie w środę w ciągu dnia przez Polskę.

Chłodnemu frontowi atmosferycznemu będzie towarzyszyć wyraźna zatoka niżowa, która ma przemieszczać się z zachodu na wschód kraju i późnym popołudniem dotrze do centrum Polski. Wzdłuż tej zatoki oraz w jej pobliżu prognozowana jest największa koncentracja burz. Silne wymuszanie wznoszenia oraz energia CAPE rzędu 500-1000 J/kg będą wystarczające do uformowania się licznych komórek burzowych, które w wielu miejscach utworzą dobrze zorganizowane struktury. Prawdopodobnie dość szybko uformuje się silny układ liniowy, w którym mogą być wbudowane superkomórki burzowe. Na taki scenariusz wskazują podwyższone wartości wskaźników kinematycznych – DLS punktowo do 20 m/s, MLS do 15-20 m/s, LLS powyżej 12 m/s. SRH 0-3 km może miejscami osiągać 200- 250 m2/s2, zwłaszcza wieczorem w centrum Polski. Przed głównym systemem konwekcyjnym mogą formować się mniej zorganizowane układy burzowe. W południowej Polsce początkowo wskaźniki kinematyczne będą mieć niewielkie wartości, jednak energia CAPE może miejscami osiągnąć wartości dochodzące do 1500 J/kg. Na skutek oddziaływania czynników orograficznych nie wyklucza się tu rozwoju kilku silnych, ale słabiej zorganizowanych i mniej trwałych układów burzowych.

Głównym zagrożeniem w czasie burz będą silne porywy wiatru przekraczające punktowo prędkość 100 km/h. Większe wartości CAPE na południu Polski mogą sprzyjać występowaniu opadów dużego gradu (do 3-4 cm w średnicy), zwłaszcza w sytuacji uformowania się burzy superkomórkowej lub silnej burzy pulsacyjnej. Główna strefa zagrożenia będzie jednak związana z przemieszczającym się z zachodu na wschód liniowym układem konwekcyjnym. Jego najsilniejsza faza przypadnie na godziny popołudniowe. W związku z tym najsilniejsze zjawiska prognozowane są w środkowej i południowej-zachodniej części kraju. Tu miejsc, w których wiatr lokalnie będzie przekraczał w porywach prędkość 100 km/h, może być więcej, niż w pozostałych częściach Polski. Nie wyklucza się rozwoju bow echo lub 1-2 układów LEWP, w obrębie których szczególnie silne porywy wiatru mogą objąć większe obszary i być przyczyną poważniejszych zniszczeń. Ryzyko trąb powietrznych, głównie z uwagi na niewielki ładunek wilgoci w warstwie granicznej (stosunkowo mała wartość 0-2 km AGL SBCAPE) jest mocno ograniczone. Opady deszczu, pomimo wartości PW do ok. 35 mm, raczej nie będą stanowić dużego zagrożenia głównie ze względu na dość szybki ruch układów burzowych i charakter ich organizacji (przewaga układów z wyraźną propagacją przednią). Nie wyklucza się scenariusza z dość wczesnym rozwojem zjawisk konwekcyjnych. Wtedy główny układ konwekcyjny znajdujący się w pobliżu frontu atmosferycznego może zostać poprzedzony mniej zorganizowanym i rozwiniętym układem MCS z liniową strefą opadów konwekcyjnych. Jeśli tak się stanie, to ryzyko gwałtownych zjawisk w obrębie głównego układu zostanie ograniczone. Aktywność burzowa w Polsce zacznie spadać już w godzinach wieczornych. W nocy z środy na czwartek burze dotrą do wschodu Polski, gdzie zanikną. Na chwilę obecną 1. stopień zagrożenia zostaje wydany w dużej części zachodniej, południowej i centralnej Polski. Nie wyklucza się aktualizacji stopnia zagrożenia do 2 w sytuacji, gdy wzrośnie prognozowana energia CAPE i/lub wartość wskaźników kinematycznych, a mezoskalowe modele NWP wskażą na scenariusz z jednym, wyraźnie dominującym nad resztą systemów liniowym układem konwekcyjnym.