Polscy Łowcy Burz – Skywarn Polska

Za nami weekend pełen kosmicznych wrażeń. Za sprawą silnego wyrzutu koronalnego masy (CME) z powierzchni Słońca, zarówno w trakcie soboty, jak i niedzieli praktycznie na obszarze całej Polski rejestrowano niezwykle widowiskową zorzę polarną, która była efektem dynamicznej burzy geomagnetycznej kategorii G3-G4. Szczególnie imponujące warunki w przestrzeni kosmicznej notowano w niedzielny wieczór, kiedy zasięg „Świateł Arktyki” sięgnął między innymi Bałkanów, Francji, a nawet… północnych Włoch i Chorwacji! W przypadku naszego kraju w wielu regionach swobodną obserwację intensywnej zorzy polarnej (niedzielny wieczór) utrudniało liczne zachmurzenie, a tym razem obłędne fotografie tego niesamowitego zjawiska świetlnego docierały do nas nietypowo z województw południowych i zachodnich. Takiej szansy na uchwycenie namiastki Arktyki nie mogli sobie odpuścić również członkowie naszego Stowarzyszenia, których większość prac została już zaprezentowana na portalach społecznościowych. Można było nas spotkać też w Gdyni, gdzie w sobotni wieczór prowadziliśmy dokumentację szalejącej pogody kosmicznej w pierwszoplanowej scenerii Klifu Orłowskiego.

Tymczasem w atmosferze wciąż dominują układy niskiego ciśnienia, których zasięg obejmuje przeważający obszar kontynentu europejskiego. W najbliższych dniach Polska w większości pozostanie w strefach obniżonego ciśnienia atmosferycznego, a wzrastająca zawartość wilgoci sprowadzi następne porcje przelotnych opadów deszczu o zmiennym stopniu intensywności. Ponadto, w drugiej części środy nad wodami południowego Bałtyku oraz miejscami wzdłuż samych krańców północnych naszego kraju dojdzie do rozwoju nieco silniej rozbudowanych w pionie komórek konwekcyjnych, które – obok generowania punktowo intensywnych opadów deszczu i miejscami drobnego gradu – mogą mieć potencjał do wytwarzania pojedynczych wyładowań atmosferycznych. Ze względu na zwiększone zasoby wilgoci w pionowym profilu troposfery, z opadami w formie przelotnej należy się liczyć w różnych regionach, przy czym dużemu zachmurzeniu będą również towarzyszyć przejaśnienia i przejściowe rozpogodzenia, choć w ograniczonej formie. Środa przyniesie też co najwyżej umiarkowanie ciepły przebieg aury, co przełoży się na wzrosty temperatury maksymalnej powietrza do 7°C – 12°C.

Przyjemniejsze warunki atmosferyczne pod względem większych rozpogodzeń spodziewane są przejściowo w trakcie czwartku. Wówczas wyraźnie więcej słońca z rozpogodzeniami do fotogenicznego zachmurzenia umiarkowanego i małego oczekiwanych jest na przeważającym obszarze kraju, a największy przyrost wilgoci i niskich chmur będzie obserwowany na północy, północnym – zachodzie i częściowo zachodzie, gdzie dodatkowo spodziewane jest wystąpienie słabych, miejscami umiarkowanych opadów deszczu. Zmiana kierunku wiatru na sektory południowe (w górach i na terenach podgórskich wystąpią zjawiska fenowe) przyniesie również ocieplenie, które szczególnie zaznaczy się w województwach południowo – zachodnich, południowych i częściowo na zachodzie, gdzie wartości temperatury maksymalnej, w strumieniu polarno-morskiej masy powietrza, wzrosną do 12°C – 14°C. W innych miejscach Polski temperatura osiągnie maksymalnie na ogół 7°C – 11°C, z najchłodniejszą aurą w rejonach północnych.

Podczas piątkowej doby z południa dalej na północ, do głębi kraju aktualne prognozy numeryczne zakładają na przemieszczanie się słabych i umiarkowanych, bardziej ciągłych opadów deszczu, które prawdopodobnie przyniesie nieco aktywniejsza strefa frontu atmosferycznego z południowych rejonów kontynentu europejskiego, z pogłębiającym się ochłodzeniem w trakcie weekendu. Spodziewany napływ chłodnych mas powietrza w okresie sobota – niedziela może być na tyle intensywny, że temperatura maksymalna w ciągu dnia będzie mieć problem z osiągnięciem 10°C, oscylując w granicach 5°C – 9°C, zaś na terenach podgórskich poniżej 5°C. Obszary podgórskie w najbliższych dniach, w tym zwłaszcza w czwartkowy poranek muszą również przygotować się na kilkustopniowe przymrozki, zaś w górach (środa) oczekiwane są opady śniegu; obecnie w wyższych partiach Tatr pokrywa śnieżna osiąga około 10 cm, a jej występowanie notowane jest między innymi od Doliny Pięciu Stawów wzwyż.

Ostatnie godziny przyniosły niezwykle dynamiczną i szalenie niebezpieczną aurę na zachodzie kontynentu europejskiego. Szczególnie ekstremalne warunki atmosferyczne panowały na obszarze francuskiej Bretanii oraz Normandii, gdzie w wyniku uderzenia gwałtownego cyklonu umiarkowanych szerokości geograficznych, napędzanego wyjątkowo silnym prądem strumieniowym w wyższych warstwach troposfery, zanotowano maksymalne porywy wiatru o prędkości przekraczającej aż 150-207 km/h! W niestabilnym sektorze powietrza rozwinęły się też aktywniejsze zjawiska burzowe organizujące się w liniowe struktury konwekcyjne, ponadto ogromna wysokość fal z intensywnymi opadami deszczu doprowadziła do podtopień i zalań.

Zważywszy na to, że główny obszar mocno obniżonego ciśnienia atmosferycznego ogranicza się do zachodniej części Europy, do naszego kraju z południa kontynentu europejskiego, w środowisku cyrkulacji południkowej atmosfery, dociera cieplejszy strumień polarno-morskiej masy powietrza. Przejściowe zmniejszenie się zawartości wilgoci w pionowym profilu dolnej, środkowej oraz górnej troposfery sprzyja dziś w większości regionów Polski występowaniu sporej ilości rozpogodzeń, choć zaostrzający się gradient baryczny objawia się nasilonymi porywami południowo – wschodniego wiatru. Szczególnie wietrzne warunki pogodowe w towarzystwie opadów deszczu oczekiwane są podczas jutrzejszej doby – wówczas z południa na północ kraju będzie przemieszczać się aktywniejsza strefa pofalowanego frontu atmosferycznego z mezoskalowym układem niżowym, które początkowo w całym pasie zachodnim oraz w regionach północnych przyniosą umiarkowane, okresami dość intensywne opady deszczu.

W trakcie dnia pofalowany front atmosferyczny i związane z nim opady deszczu będą rozprzestrzeniać się nad coraz większy obszar kraju. W godzinach popołudniowych i wieczornych najwięcej wilgoci z umiarkowanymi, chwilami silniejszymi opadami będzie oddziaływać zarówno w województwach południowych, środkowych, północnych, częściowo zachodnich, jak i cz. wzdłuż rejonów wschodnich. Ponadto, w wyniku jeszcze silniej zaznaczonej różnicy ciśnienia atmosferycznego, w wielu miejscach południowej, wschodniej, środkowej i północnej Polski należy się liczyć z występowaniem istotnie nasilonych porywów południowo – wschodniego wiatru, których prędkość na ww. terenach kraju ma osiągać około 50-65 km/h, lokalnie dochodząc do 70-75 km/h. Jeszcze silniejszy pęd powietrza będzie odczuwalny na obszarach podgórskich i górskich, gdzie już od nadchodzącej nocy, a zwłaszcza jutro w pierwszej części dnia porywy halnego mają osiągać i przekraczać nawet 80-160 km/h, z górną granicą przedziału w szczytowych partiach Karpat.

W przypadku rozkładu termicznego – najcieplejsza aura związana z cieplejszym sektorem polarno-morskiego powietrza w towarzystwie podmuchów wiatru halnego będzie zaznaczać się w regionach południowo – wschodnich, gdzie w drugiej części dnia spodziewane są wzrosty najwyższej temperatury maksymalnej w okolice 15°C – 17°C (punktowo możliwe 18°C). Na pozostałym obszarze kraju polarne powietrze zdoła się nagrzać do 9°C – 15°C, z najchłodniejszą aurą na samych krańcach południowo – zachodnich, zaś cieplejszą na południu. Z uwagi jednak na istotnie nasilone porywy wiatru z kierunków południowych, w wielu miejscach temperatura odczuwalna będzie wyraźnie niższa od rzeczywistej temperatury powietrza rejestrowanej na poszczególnych punktach pomiarowych.

Weekend w kraju minie pod znakiem zróżnicowanych warunków pogodowych. Sobota w większości regionów przyniesie przejściowe osuszenie się polarno-morskiego strumienia powietrza, co przełoży się na wyraźnie większą ilość rozpogodzeń do zachmurzenia umiarkowanego i małego (oczekiwane są malownicze formacje chmurowe sprzyjające klimatycznemu wschodowi i zachodowi słońca, a także formowaniu się fotogenicznych zjawisk optycznych). W początkowej fazie dnia w pasie północnym oraz w głębi Polski będą jeszcze zalegać niskie chmury ze stopniowo zanikającymi opadami deszczu. W tym czasie w rejon Wysp Brytyjskich dotrze kolejny głęboki układ niżowy z następną falą silnego, choć już znacznie słabszego względem ostatnich kilkunastu godzin, wiatru (w drugiej części soboty oraz nocą z soboty na niedzielę wzdłuż zachodniego wybrzeża Francji możliwe są gwałtowniejsze porywy przekraczające 120-130 km/h), co umożliwi dalsze trwanie cyrkulacji południkowej atmosfery w naszej części kontynentu europejskiego. Początek weekendu to również umiarkowane temperatury maksymalne powietrza oscylujące w granicach 8°C – 14°C, z chłodniejszą aurą na północy, z kolei cieplejszą w rejonach południowo – wschodnich, ze szczególnym uwzględnieniem terenów przygranicznych z Ukrainą.

W niedzielę obszar naszego kraju pozostanie na wschodnich obrzeżach mocniej pogłębionego układu niskiego ciśnienia znad wód Morza Północnego. Od województw zachodnich i południowych ponownie zacznie narastać zawartość wilgoci w powietrzu, która przełoży się na wzrost zachmurzenia do dużego i całkowitego, a także występowanie słabych oraz umiarkowanych, miejscami silniejszych opadów deszczu. W oparciu o bieżące prognozy numeryczne można zakładać, że najsilniejsze opady będą rozprzestrzeniać się znad regionów południowych w kierunku wschodniej części Polski. A to wszystko przy wzrostach temperatury maksymalnej powietrza w okolice 8°C – 13°C, z chłodniejszym przebiegiem aury na północy, z kolei cieplejszym w województwach południowo – wschodnich, południowo – zachodnich oraz zachodnich.

Z aktualnie dostępnych prognoz numerycznych wynika, że w przyszłym tygodniu czeka nas odbudowa cyrkulacji strefowej atmosfery, polegającej na przepływie polarno-morskich mas powietrza znad Atlantyku Północnego w głąb środkowej części kontynentu europejskiego. Oznacza to częstsze przetaczanie się stref opadowych o zmiennym stopniu intensywności z zachodu na wschód Polski, a także wkraczanie od zachodu fale silniejszych porywów wiatru. W początkowej części tygodnia czekają nas również co najwyżej umiarkowane temperatury maksymalne powietrza, które będą oscylować w granicach 8°C – 13°C, lokalnie 14°C; im bliżej pasa województw północnych, tym przebieg warunków atmosferycznych będzie chłodniejszy.