Polscy Łowcy Burz – Skywarn Polska

Od kilku dni oczy wielu meteorologów i pasjonatów pogody zwrócone są na obszar północnego Atlantyku, gdzie doszło do wykształcenia się imponującego gradientu termicznego oraz barycznego. Duże zróżnicowanie temperatury powietrza oraz ciśnienia atmosferycznego to doskonały przepis do rozwoju potężnego prądu strumieniowego w środkowych i górnych warstwach troposfery (>300-350 km/h na wysokości około 9 km n.p.g.), który w tzw. atmosferze baroklinowej jest doskonałym zapalnikiem do powstawania szalenie niebezpiecznych układów niskiego ciśnienia. Jeden z nich już wkrótce ulegnie na tyle gwałtownej intensyfikacji, że sprowadzi nad zachodnią część kontynentu europejskiego jedną z najsilniejszych wichur ostatnich lat. Szczególnie ekstremalna sytuacja meteorologiczna spodziewana jest wzdłuż strefy przybrzeżnej zachodniej i północno – zachodniej Francji (główne uderzenie cyklonu umiarkowanych szerokości geograficznych oczekiwane jest na terenie Bretanii i Normandii), a także nad wodami Kanału La Manche oraz w pasie południowej części Wysp Brytyjskich.

Dynamiczny proces pogłębiania układu niskiego ciśnienia „Emir” („Ciaran”) będzie postępować już w rejonie Francji oraz południowo – zachodniej części Wysp Brytyjskich, kiedy jego tylna orbita zostanie zasilona chłodniejszym strumieniem powietrza, co w konsekwencji doprowadzi do jeszcze silniejszego zaostrzenia kontrastu termicznego. Z prognoz numerycznych wynika, że potężny cyklon umiarkowanych szerokości geograficznych uderzy w obszary lądowe w swojej kulminacyjnej fazie aktywności, kiedy ciśnienie atmosferyczne może obniżyć się do okolic zaledwie 950 hPa, a być może nawet jeszcze trochę poniżej tego poziomu. Gwałtowny gradient baryczny (różnica ciśnień) na stosunkowo małym obszarze doprowadzi do napędzenia absolutnie ekstremalnej fali wiatrowej, która w porywach może osiągać i przekraczać prędkość… 140-180 km/h, choć niektóre wiązki modeli numerycznych sugerują nawet na możliwość osiągnięcia / przekroczenia granicy aż 200 km/h!

Bardzo silne porywy wiatru będą notowane również w głębi obszaru Francji, w krajach Beneluksu czy na południu Wysp Brytyjskich, gdzie w wyniku silniej zaostrzonego gradientu poziomego ciśnienia atmosferycznego ich prędkość może osiągać i przekraczać 90-120 km/h. Gwałtowna fala wiatru kulminacyjne natężenie osiągnie w drugiej części nocy oraz w początkowej części czwartku – to właśnie w tym okresie bardzo silnym i niszczącym porywom wiatru będą też towarzyszyć zjawiska burzowe (spodziewane liniowe struktury konwekcyjne) z intensywnymi opadami deszczu, a wysokie fale sztormowe doprowadzą do podtopień i zalań pasa przybrzeżnego, zwłaszcza zachodniej i północno – zachodniej Francji, ale również miejscowości nadmorskich Anglii. Sytuacja meteorologiczna jest niezwykle dynamiczna, a wszyscy przebywający na najbardziej zagrożonych terenach powinni przygotować się na bezprecedensowe załamanie pogody.

Z punktu widzenia naszego kraju oznacza to z jednej strony większe ilości rozpogodzeń, które obecne będą zwłaszcza w trakcie czwartku oraz soboty, zaś z drugiej kolejne strefy słabych i umiarkowanych, okresami dość intensywnych opadów deszczu przemieszczających się od regionów zachodnich oraz południowych do głębi Polski podczas piątkowej i niedzielnej doby. Temperatury będą utrzymywać się na umiarkowanym poziomie – w Dzień Zaduszny, przy silniejszym, południowo – wschodnim wietrze wynosząc w granicach 11°C – 18°C (najcieplej na południu i południowym – zachodzie, chłodniej na północnym – wschodzie oraz północy), w piątek oscylując w okolicach 8°C – 17°C, lokalnie 18°C, z ochłodzeniem postępującym od pasa województw zachodnich, ponadto z silnymi porywami wiatru (>50-70 km/h) na południu, wschodzie, w centrum i na północy. Początek weekendu (sobota) z większymi przejaśnieniami oraz rozpogodzeniami minie natomiast pod znakiem temperatur maksymalnych do 9°C – 15°C, z chłodniejszym przebiegiem warunków atmosferycznych na samej północy, a cieplejszym w rejonach południowo – wschodnich.

Za nami kolejna bardzo ciepła doba jak na aktualną porę kończącego się października. W trakcie wczorajszego popołudnia temperatura maksymalna wzdłuż województw południowych, w rozległym „jęzorze” zwrotnikowej masy powietrza z południa Europy, osiągnęła i przekroczyła 20°C. Zgodnie z naszymi zapowiedziami nocą oraz dziś nad ranem w górach zerwał się silny halny, którego maksymalne porywy w szczytowych partiach Tatr przekraczały aż 165 km/h, a jego wpływ przyczynił się (np. w Bielsku-Białej) do osiągnięcia dobowego maksimum temperatury w drugiej części nocy – wówczas powietrze ociepliło się nawet do 20,9°C.

Przed nami kolejny czas z oddziaływaniem cyrkulacji południkowej atmosfery, której będzie sprzyjać nasuwanie się nad Wyspy Brytyjskie potężnego układu niskiego ciśnienia z gwałtowną wichurą. Szczególnie niebezpieczna sytuacja pogodowa będzie mieć miejsce w zachodniej i północno – zachodniej Francji, nad wodami Kanału La Manche oraz wzdłuż południowych rejonów Wysp Brytyjskich, gdzie nocą ze środy na czwartek i w czwartkowe przedpołudnie spodziewane są wyjątkowo niszczycielskie porywy wiatru o prędkości przekraczającej aż 110-180 km/h (górna granica przedziału dotyczy bezpośrednio strefy przybrzeżnej Republiki Francuskiej)! Ekstremalnej fali wiatrowej będą również towarzyszyć burze, które w tak dynamicznych warunkach meteorologicznych objawią się formacjami liniowymi z porywami konwekcyjnymi przekraczającymi 100-130 km/h.

Podczas gdy Europa Zachodnia musi przygotować się na nadejście gwałtownej fali wiatrowej, tak do naszego kraju z południowych obszarów kontynentu europejskiego nadal będą postępować napływy umiarkowanie ciepłych oraz ciepłych mas powietrza pochodzenia polarno-m0rskiego. W dniu Uroczystości Wszystkich Świętych w całym kraju spodziewane jest zmienne zachmurzenie z coraz liczniej zaznaczającymi się przejaśnieniami oraz rozpogodzeniami do zachmurzenia umiarkowanego. Lokalnie co prawda spodziewane są przelotne, rozproszone opady deszczu, przy czym zaznaczamy, że popada jedynie chwilowo i bardzo symbolicznie. Ponadto, pierwszy dzień listopada przyniesie wzrosty temperatury maksymalnej powietrza w okolice 7°C – 9°C wzdłuż pasa północnego do 10°C – 15°C, lokalnie 16°C na pozostałym obszarze, z najcieplejszą aurą w województwach południowo – zachodnich oraz południowych.

Jeszcze przyjemniej pod względem nasłonecznienia oraz odczucia termicznego zapowiada się czwartek – Dzień Zaduszny. Podczas przetaczającej się przez zachodnie obszary kontynentu europejskiego dynamicznej fali wiatrowej, do naszego kraju z południa Europy ponownie zacznie docierać coraz cieplejszy strumień polarno-morskiej masy powietrza. Większym rozpogodzeniom będą towarzyszyć wzrosty temperatury maksymalnej do 10°C – 17°C, lokalnie 18°C, przy czym najcieplejsze warunki pogodowe zaznaczą się w regionach południowych i południowo – zachodnich.

Ze względu na zaostrzający się gradient poziomy ciśnienia atmosferycznego w naszej części Europy, w większości regionów zacznie być odczuwalna nasilająca się prędkość wiatru z sektorów południowego oraz południowo – wschodniego. Wpływ pogłębiającej się zatoki niżowej w drugiej części czwartku, a zwłaszcza już podczas piątkowej doby sprowadzi do Polski (początkowo rejony zachodnie, północne, środkowe i cz. południowe) następną strefę frontu atmosferycznego z kolejną porcją słabych i umiarkowanych, okresami silniejszych opadów deszczu.

Uaktywniającej się strefie wielkoskalowych i miejscami konwekcyjnych opadów deszczu będzie towarzyszyć jeszcze silniejsza prędkość wiatru z sektora południowo – wschodniego, która od piątkowego rana ma osiągać w porywach około 50-70 km/h (południe, wschód, centrum, częściowo północ). Znacznie mocniej powieje w górach oraz na terenach podgórskich – tutaj za sprawą halnego prędkość najsilniejszych porywów z kierunków południowych może przekraczać 80-150 km/h, z górną granicą przedziału w szczytowych partiach Karpat. W ciepłym sektorze powietrza zaznaczającym się nad regionami południowymi, wschodnimi i środkowymi najwyższa temperatura maksymalna powietrza będzie mogła wynieść, w oparciu o bieżące wyliczenia numeryczne, około 15°C – 18°C.

Życzymy wszystkim spokojnego okresu świątecznego. Pogoda w większości kraju będzie sprzyjać bezpiecznym podróżom, przy czym pamiętajmy, że to przede wszystkim od nas samych zależy stan bezpieczeństwa na drogach.

Do Polski z południowych obszarów Europy ponownie dociera coraz cieplejszy strumień powietrza – jeszcze pochodzenia polarno-morskiego, jednak podczas poniedziałkowej doby będzie to również sektor zwrotnikowy. Wpływ szybko ocieplającego się powietrza już dziś wyraźnie odczuli zwłaszcza mieszkańcy województw południowych, środkowych oraz wschodnich, gdzie większym rozpogodzeniom towarzyszyły wzrosty temperatury maksymalnej do 17°C – 18,5°C, a wśród najcieplejszych miejsc w kraju znalazły się między innymi Kraków i Bielsko-Biała. Kulminacja ciepła przypadnie na jutrzejsze popołudnie oraz noc, kiedy w pasie regionów południowych powietrze ociepli się do wiosennych wartości 18°C – 20°C, lokalnie nawet 21°C, ponadto ponownie pojawią się spore ilości rozpogodzeń.

Bardzo ciekawe rzeczy z punktu widzenia rozkładu termicznego zaczną dziać się nocą z poniedziałku na wtorek. Wpływ cyrkulacji południkowej atmosfery z silniejszym napływem ciepła z południowych obszarów kontynentu europejskiego w połączeniu z zaostrzającą się zatoką niżową w naszej części Europy dodatkowo zintensyfikuje przepływ poziomy wiatru w dolnych warstwach troposfery. Na terenach podgórskich i górskich oznacza to wystąpienie istotnie nasilonego halnego, którego prędkość do wtorkowego przedpołudnia będzie mogła osiągać oraz przekraczać nawet 80-160 km/h, z górną granicą przedziału w szczytowych partiach Karpat.

Głównym aspektem wiatru halnego jest oczywiście silniejsze ocieplenie, które szczególnie będzie odczuwalne w godzinach nocnych z poniedziałku na wtorek i porannych wtorku. W tym momencie warto cofnąć się wspomnieniami do szalonej nocy z 20/21 października, kiedy na południu kraju (np. Cieszyn, Bielsko-Biała) temperatura minimalna powietrza przy podmuchach halnego nie spadła poniżej poziomu 20°C, powodując tym samym wystąpienie jesiennej „nocy tropikalnej”. O dynamicznym napływie zwrotnikowej masy powietrza w towarzystwie halnego świadczył wtedy niesamowity skok temperatury w środku nocy nawet powyżej 23°C – 24°C (!!), co było absolutnie szalonym wydarzeniem dla przełomu drugiej i trzeciej dekady bieżącego miesiąca. Tym razem aż takich pików temperatury się nie spodziewamy, ale jutrzejsza noc w pasie województw południowych ponownie zapowiada się bardzo ciepło. Do takiego stopnia, że temperatura powietrza w momencie szybko intensyfikującego się strumienia przepływu poziomego zwrotnikowej masy powietrza będzie mogła wzrosnąć do… 18°C – 20°C, choć niektóre wiązki modeli numerycznych nie wykluczają nawet przekroczenia granicy 20°C!

Rozległy (nocny) strumień zwrotnikowego powietrza doskonale widoczny jest na zobrazowaniach temperatury na wysokości izobarycznej 850 hPa (1,5 km n.p.g.), który w drugiej części nocy ma osiągnąć i przekroczyć w pasie regionów południowych nawet 15°C.

Dynamiczny transport ciepła znad basenu Morza Śródziemnego oraz północnych rejonów Afryki spowoduje wystąpienie absolutnie imponującej anomalii temperatury, która w środku nocy oraz we wtorek o poranku na południu naszego kraju będzie mogła osiągnąć i przekroczyć nawet 10°C – 13°C w stosunku do średniej termicznej normy wieloletniej.

Aktywniejsza cyrkulacja południkowa atmosfery i związany z nią szybko nasilający się wiatr z sektorów południowych (zwłaszcza godziny nocne i poranne wtorku) sprowadzi wyraźnie większe ilości wilgoci w trakcie wtorkowej doby, kiedy nad wieloma regionami Polski przetoczą się słabe oraz umiarkowane, okresami silniejsze opady deszczu związane z wkraczającym nocą z poniedziałku na wtorek od południowego – zachodu układem niskiego ciśnienia z systemem frontów atmosferycznych.

Przed województwami południowymi niewątpliwie przyjemna pod względem odczucia termicznego, ale niebezpieczna z uwagi na szybko nasilający się wiatr halny poniedziałkowa doba. Najsilniejszego pędu powietrza z kierunków południowych należy oczekiwać w drugiej części nocy z poniedziałku na wtorek oraz w początkowej fazie wtorku, kiedy gradient poziomy ciśnienia atmosferycznego nad południową Polską ulegnie największemu zaostrzeniu – wówczas nasilone porywy wiatru dotrą również do regionów środkowych, wschodnich i północno – wschodnich.

Początek weekendu w większości naszego kraju przynosi kontynuację wilgotnej aury, która objawia się wyraźnie zwiększonymi strefami zachmurzenia, ponadto w różnych regionach rozwijają się przelotne opady deszczu wędrujące z zachodu na wschód Polski. Od samego rana znacznie więcej przejaśnień oraz rozpogodzeń notujemy wzdłuż województw południowych, gdzie w najbliższych dniach dotrze dużo cieplejszy strumień powietrza z południowych obszarów Europy. Nad Polską ponownie mamy również dwa dość zróżnicowane termicznie sektory mas powietrza – podczas gdy w rejonie Suwalszczyzny wartości temperatury oscylują w granicach zaledwie 2°C, tak wzdłuż regionów południowych powietrze ogrzewa się do 13°C – 15°C.

W drugi dzień weekendu nad naszym krajem obecne będą zarówno większe przejaśnienia i rozpogodzenia, które w największej ilości spodziewane są w województwach południowych, południowo – wschodnich i częściowo na wschodzie, jak i następne strefy słabych / umiarkowanych, chwilami nieco silniejszych opadów deszczu oddziałujących zwłaszcza nad regionami zachodnimi, północno – zachodnimi oraz północnymi Polski, gdzie będzie przetaczać się ciepły wycinek frontu atmosferycznego. Szczególnie przyjemna aura pod względem odczucia termicznego będzie odczuwalna w pasie południowym – z uwagi na napływ ciepła i wpływ wiatru z sektorów południowych, najwyższa temperatura maksymalna powietrza w godzinach popołudniowych będzie mogła wzrosnąć do 17°C – 19°C. Chłodniejsze warunki utrzymają się na północnym – wschodzie oraz północy, gdzie w drugiej części niedzieli zanotujemy około 4°C – 8°C. Nie będą to jednak wartości maksymalne, gdyż te pojawią się dopiero wieczorem i nocą, kiedy nad ww. obszary dotrze cieplejszy strumień polarno-morskiego powietrza, a temperatura wówczas wzrośnie maksymalnie w okolice 10°C – 12°C.

Kulminacja ciepłego strumienia powietrza oczekiwana jest na samym początku przyszłego tygodnia. Wówczas dość dynamiczny transport ciepła z południa Europy zostanie zintensyfikowany mocniej pogłębioną strefą zatoki niskiego ciśnienia znad zachodnich rejonów kontynentu europejskiego, co przełoży się na wyraźniejsze ocieplenie praktycznie na terenie całej Polski. Ponownie najprzyjemniejszy przebieg aury zaznaczy się w regionach południowych, gdzie licznym rozpogodzeniom będą towarzyszyć wzrosty najwyższej temperatury maksymalnej powietrza do 18°C – 20°C, choć lokalnie nie można wykluczyć nawet 21°C,. W pozostałych województwach temperatura maksymalna będzie oscylować w granicach 12°C – 18°C, przy czym im bliżej pasa północnego, tym w dalszym ciągu warunki pogodowe będą najchłodniejsze. Wraz z nadejściem poniedziałku okresowe opady deszczu będą występować głównie w rejonach zachodnich oraz północnych, gdzie nasunie się następna strefa frontu atmosferycznego.

Wyraźnie większe porcje wilgoci zaczną docierać do naszego kraju we wtorek i środę – wówczas od zachodnich i południowych obszarów kontynentu europejskiego będziemy dostawać się pod wpływ aktywniejszych stref umiarkowanych, okresami również silniejszych opadów deszczu, które prawdopodobnie przetoczą się nad większością województw.