Polscy Łowcy Burz – Skywarn Polska

Nad większością naszego kraju zalega najchłodniejszy od początku tegorocznego sezonu jesiennego strumień arktycznej masy powietrza ze wschodnich obszarów kontynentu europejskiego. Przyniósł on minionej nocy silniejsze spadki temperatury minimalnej powietrza, która w tzw. klatce meteorologicznej wyniosła około -10°C – -6°C, z najmroźniejszym przebiegiem aury w województwach północno – wschodnich, wschodnich oraz północnych. W ciągu dnia, w wyniku przejściowego zmniejszenia się zawartości wilgoci w dolnej i środkowej troposferze, w wielu miejscach Polski notujemy przejściowe rozpogodzenia, natomiast strefa słabych, zanikających opadów śniegu ogranicza się już głównie do pasa województw południowych. Lokalne, rozproszone opady mieszane w formie przelotnej występują z kolei na samych krańcach północnych.

Przejściowa poprawa aury związana jest z rozległym i silnym układem wysokiego ciśnienia „Bionda”, którego centrum ulokowane jest nieco na południowy – zachód od Wysp Brytyjskich. W związku z głębszym zasięgiem jego klina, ciśnienie atmosferyczne w większości naszego kraju wzrosło do 1025-1031 hPa, a jego najwyższe wartości rejestrowane są wzdłuż regionów zachodnich. Wpływ wyżu w naszej części kontynentu europejskiego jest jedynie chwilowy, dlatego że już nocą od północy Europy zacznie postępować dynamiczny proces pogłębiania aktywnego ośrodka niskiego ciśnienia „Niklas”, który w czwartek przemieści się nad obszar Skandynawii, zaś podczas piątku ulokuje się nad zachodnią Rosją. Z punktu widzenia Polski musimy przygotować się na gwałtowny spadek ciśnienia – o jego intensywności świadczy fakt, że do piątkowego popołudnia wartości ciśnienia atmosferycznego zredukowane do poziomu morza z 1026 – 1031 hPa obniżą się zaledwie do… 987-1000 hPa. Oznacza to, że w ciągu dwóch dób ciśnienie obniży się o ponad 30-40 hPa, skutkując bólami głowy, sennością i ogólnie gorszym samopoczuciem u sporego grona osób.

Wraz z dynamicznym wkraczaniem zatoki niżowej oraz związanego z aktywnym ośrodkiem niskiego ciśnienia układu frontów atmosferycznych, musimy przygotować się na dwa główne zagrożenia meteorologiczne. Pierwszym z nich, które pojawi się już podczas nadchodzącej nocy oraz w początkowej połowie czwartku, będą opady mieszane – zarówno w postaci mokrego śniegu, deszczu ze śniegiem, jak i deszczu. Z uwagi na przejściowy napływ cieplejszego powietrza polarno-morskiego z zachodnich rejonów kontynentu europejskiego oraz wychłodzony grunt po obecnych mrozach, każdy typ opadu w kontakcie z podłożem doprowadzi do szybkiego zamarzania wody i w rezultacie tworzenia gołoledzi. Z uwagi na nocną oraz poranną, obejmującą godziny szczytu komunikacyjnego, porę występowania marznących opadów mieszanych przy nieznacznie ujemnej temperaturze powietrza i gruntu, prosimy wszystkich wzdłuż pasa województw północnych, wschodnich, ale również częściowo zachodnich i środkowych o zachowanie szczególnej ostrożności w czasie podróży czy porannych wyjść do pracy i szkół.

Drugim typem zagrożenia będzie szybko nasilający się wiatr spowodowany zaostrzającym się gradientem poziomym ciśnienia atmosferycznego pomiędzy głębokim wirem niżowym znad północnej Europy a silnym i stabilnym ośrodkiem wyżowym umiejscowionym nad zachodnimi rejonami kontynentu europejskiego. Obecne prognozy modeli numerycznych wskazują na maksymalną prędkość porywów południowo – zachodniego i zachodniego wiatru, w drugiej fazie czwartku od pasa gmin nadmorskich skręcającego na sektor północno – zachodni, mogącą osiągać i przekraczać 60-95 km/h. Najsilniejszy pęd powietrza spodziewany jest na samej północy Polski, w tym zwłaszcza bezpośrednio wzdłuż linii brzegowej Bałtyku (możliwe przypadki maksymalnych porywów o prędkości nawet >95-100 km/h), gdzie spadek i poziome zróżnicowanie ciśnienia w nadchodzącym czasie będą najbardziej dynamiczne.

Po przejściu czoła ciepłego frontu atmosferycznego z niebezpiecznymi, marznącymi opadami mieszanymi powodującymi w wielu miejscach kraju groźną gołoledź w kontakcie z wychłodzoną powierzchnią gruntu, w trakcie dnia od zachodniej i północnej Polski będzie postępować szybkie ocieplenie, które w całym kraju objawi się dodatnimi wartościami temperatury maksymalnej. Przejściowy strumień polarno-morskiej masy powietrza najcieplejszą aurę sprowadzi nad województwa północno – zachodnie, zachodnie i północne, gdzie w drugiej części czwartku najwyższa temperatura osiągnie maksymalnie około 9°C – 11°C. Na pozostałym obszarze polarne o cechach morskich powietrze ogrzeje się do 2°C – 5°C, z najchłodniejszym przebiegiem warunków pogodowych na południowym – wschodzie i wschodzie.

Ponadto, w godzinach popołudniowych, wieczornych i nocnych z czwartku na piątek znad pasa rejonów północnych dalej na południe kraju przetoczy się aktywniejsza strefa chłodnego frontu atmosferycznego, za którą z północnego – zachodu Europy zacznie docierać coraz chłodniejszy strumień powietrza. Prognozy poszczególnych modeli numerycznych wskazują na podwyższoną możliwość powstania w bezpośrednim zasięgu frontu chłodnego liniowej formacji konwekcyjnej z silnymi porywami wiatru oraz intensywnymi opadami deszczu. Proces inicjacji konwekcji obserwowany będzie w drugiej połowie czwartkowej doby również po przejściu frontu, która objawi się rozwojem licznych komórek opadowych z możliwymi lokalnymi, pojedynczymi i rozproszonymi burzami. Od północy Polski zacznie również zmieniać się rodzaj opadu z deszczu w formę mieszaną, tj. krupę śnieżną, miejscami drobny grad, a także deszcz ze śniegiem i w końcu mokry śnieg zasilany coraz szybszym obniżaniem się izotermy 0°C.

Główna porcja procesów konwekcyjnych z liczniej zaznaczającymi się przelotnymi opadami mieszanymi i lokalnymi burzami, również w postaci śnieżnej, spodziewana jest w okresie piątek – niedziela. Wówczas z północnego – zachodu Europy szerokim strumieniem dotrze do nas jeszcze bardziej niestabilna masa powietrza pochodzenia arktyczno-morskiego, a związane z nią istotnie zwiększone zasoby wilgoci w korelacji z silnym, pionowym zróżnicowaniem temperatury powietrza pomiędzy dolnymi a środkowymi warstwami troposfery wzmocnią potencjał termodynamiczny do masowego rozwoju chmur kłębiastych i kłębiasto-deszczowych o budowie pionowej, które w różnych rejonach Polski sprowadzą zarówno opady deszczu, krupy śnieżnej, drobnego gradu, jak i śniegu.

Chłodne powietrze z północnych obszarów kontynentu europejskiego pozostanie z nami również wraz z początkiem przyszłego tygodnia – w tym czasie warto mieć na uwadze przede wszystkim północne rejony naszego kraju, zwłaszcza w pobliżu wód Morza Bałtyckiego i Zatoki Gdańskiej, gdzie spodziewane jest dalsze występowanie tzw. „efektu morza” z przelotnymi śnieżycami konwekcyjnymi oraz lokalnymi burzami śnieżnymi. Temperatura maksymalna powietrza bezpośrednio w okresie weekendu, tj. w sobotnie i niedzielne popołudnie będzie oscylować zarówno nieco powyżej, jak i poniżej 0°C, nocami w wielu miejscach objawiając się kilkustopniowym mrozem. W opadach oraz podczas ujemnych temperatur należy się liczyć ze śliską nawierzchnią dróg i chodników, a także mocno ograniczoną widzialnością poziomą.

Powiało listopadowym chłodem w ostatnich dniach. Po raz pierwszy od początku tegorocznego sezonu jesiennego na terenach nizinnych odnotowano umiarkowane, okresami silniejsze opady mokrego, ciężkiego śniegu. Śnieżny epizod najbardziej zaznaczył się w województwach wschodnich, miejscami północnych, lokalnie środkowych oraz na terenach podgórskich, gdzie przeważnie odnotowano kilkucentymetrowe przyrosty pokrywy śnieżnej. Lokalnie były jednak obszary z łączną akumulacją mokrego śniegu w wysokości osiągającej oraz nieznacznie przekraczającej 10 cm. Tymczasem niedziela od zachodu przynosi coraz wyraźniejsze ocieplenie, które jest poprzedzone wędrówką zokludowanego frontu atmosferycznego w formie tzw. okluzji ciepłej – zalegające przed czołem frontu arktyczne powietrze sprzyja jeszcze występowaniu opadów mokrego śniegu o umiarkowanym, przejściowo silniejszym stopniu intensywności, natomiast od rejonów zachodnich, wraz ze wzrostem temperatury, notowane są już tylko i wyłącznie opady deszczu. W wyniku zalegania nad Polską dwóch zróżnicowanych termicznie sektorów mas powietrza pochodzenia arktycznego i polarno-morskiego, temperatura maksymalna w drugiej połowie dnia będzie oscylować w granicach 0°C – 3°C na północy, wschodzie, w centrum oraz częściowo na południu do 6°C – 10°C na zachodzie, z kolei na terenach przygranicznych z Niemcami punktowo 11°C.

Początek tygodnia, ale również jego dalsza część zafunduje nam niemały rollercoaster pogodowy. Wszystko za sprawą dalszej potyczki jesieni i zimy w postaci zderzania się nad Polską dwóch zróżnicowanych termicznie sektorów mas powietrza – zarówno pochodzenia arktycznego, jak i polarno-morskiego. I tak poniedziałek praktycznie w każdym regionie kraju objawi się występowaniem dużego oraz całkowitego zachmurzenia z zamgleniami i miejscami gęstymi mgłami. Z uwagi na wilgotne strumienie powietrza będą występować słabe oraz umiarkowane opady deszczu, natomiast w rejonach północno – wschodnich i na samym krańcach wschodnich, które pozostaną w arktycznej masie, należy się liczyć z okresowym opadem mokrego śniegu. Wpływ łagodniejszego powietrza najbardziej odczują województwa zachodnie, południowe i środkowe – na tych obszarach temperatura maksymalna wzrośnie do 7°C – 10°C, lokalnie 11°C. Wyraźnie chłodniejsza aura utrzyma się we wspomnianym wcześniej arktycznym sektorze powietrza, gdzie wartości maksymalne temperatury w najcieplejszym momencie dnia wyniosą raptem około -2°C – 0°C.

Podział Polski pod względem rozkładu termicznego odczujemy również we wtorek. Wówczas najcieplejsze warunki atmosferyczne związane z polarną o cechach morskich masą powietrza wystąpią w pasie województw południowych, częściowo w centrum oraz cz. na zachodzie, przynosząc najwyższe wzrosty temperatury maksymalnej do 7°C – 9°C. Znacznie chłodniejszy przebieg aury będziemy notować ponownie w regionach północno – wschodnich, ale również na północy oraz cz. krańcach wschodnich, gdzie stopniowo pogłębiający się zasięg arktycznego strumienia powietrza ze wschodnich obszarów kontynentu europejskiego objawi się temperaturą maksymalną oscylującą w granicach -2°C – 0°C. W większości kraju dalszy wpływ istotnie podwyższonej zawartości wilgoci będzie wiązać się z występowaniem opadów – w ciepłym sektorze powietrza deszczu i mżawki, zaś w chłodniejszym deszczu ze śniegiem oraz mokrego śniegu. W trakcie dnia mieszana forma opadu przechodząca w mokry śnieg prognozowana jest między innymi na Podlasiu, w woj. łódzkim, na Mazowszu, Polesiu i Lubelszczyźnie.

Nocą z wtorku na środę arktyczny strumień powietrza rozprzestrzeni się już nad przeważającą część naszego kraju, skutkując wystąpieniem mroźnej nocy i środowego poranka. Jego intensywność będzie na tyle duża, że temperatura minimalna powietrza w regionach północno – wschodnich, wschodnich, północnych oraz środkowych będzie mogła spaść poniżej -8°C – -4°C. Silnemu wypromieniowaniu ciepła w przestrzeń kosmiczną, a co za tym idzie – dynamicznemu wychładzaniu się przypowierzchniowej warstwy troposfery będą sprzyjać coraz liczniej zaznaczające się na ww. obszarach Polski rozpogodzenia do zachmurzenia małego i bezchmurnego nieba. Mroźna aura zaznaczy się również na południu i zachodzie, przy czym na tych terenach spadki temperatury będą łagodniejsze.

Środa w wielu regionach kraju sprowadzi arktyczne powietrze z pojawiającym się całodobowym mrozem. Najmroźniejszy przebieg warunków pogodowych najprawdopodobniej będzie odczuwalny na wschodzie oraz w centrum, gdzie temperatura maksymalna w ciągu dnia, w oparciu o aktualne wyliczenia modeli numerycznych, wyniesie około -4°C – -2°C. Dodatnie wartości temperatury spodziewane są na samych krańcach zachodnich, północnym – zachodzie oraz cz. w województwach północnych. Większe porcje zachmurzenia ze słabymi, w początkowej fazie dnia chwilami umiarkowanymi, stopniowo zanikającymi opadami śniegu będą zaznaczać się wzdłuż południowego pasa Polski (rano również częściowo na wschodzie). W pozostałej części kraju można liczyć na większe rozpogodzenia do zachmurzenia umiarkowanego i małego, ale również do postaci bezchmurnego nieba.

Nocą ze środy na czwartek, po przejściowym dostaniu się pod wpływ klina podwyższonego ciśnienia atmosferycznego znad pogranicza Atlantyku Północnego i Morza Celtyckiego, od północy Europy ponownie zacznie pogłębiać się obszar niżowy z wkraczającą strefą okluzji ciepłej z opadami mieszanymi – deszczu, deszczu ze śniegiem i mokrego śniegu o umiarkowanym, przejściowo silniejszym natężeniu. Oznacza to, że od województw północno – zachodnich i północnych będzie postępować ocieplenie, a kilkustopniowe mrozy ograniczą się do pasa wschodniego, południowego oraz środkowego.

Dalszy proces ocieplania związany ze świeżym napływem polarno-morskiej masy powietrza będzie odczuwalny podczas czwartku – wówczas temperatura maksymalna prawdopodobnie wszędzie osiągnie dodatnie wartości, najcieplejszą aurę sprowadzając do województw zachodnich oraz północnych (7°C – 10°C). W pozostałych regionach polarne o cechach morskich powietrze ociepli się na ogół do 2°C – 6°C. Z transportem cieplejszego powietrza wiązać się będzie wyraźny wzrost zasobów wilgoci w pionowym profilu troposfery, co przełoży się na dominację pochmurnej aury z opadami mieszanymi o zmiennym stopniu intensywności – przeważnie deszczu, natomiast na północnym – wschodzie i miejscami wschodzie jeszcze mokrego śniegu oraz deszczu ze śniegiem. Ponadto, szybko zaostrzający się gradient poziomy ciśnienia atmosferycznego w naszej części Starego Kontynentu może objawić się dynamicznym nasilaniem prędkości wiatru, jednak o szczegółach możliwego przebiegu aury w drugiej części nadchodzącego tygodnia przedstawimy Państwu w najbliższych dniach. Póki co życzymy wszystkim miłego, niedzielnego popołudnia i wieczoru, a także przyjemnego początku tygodnia rozpoczynającej się już trzeciej dekady listopada.

Listopad od samego początku praktycznie na terenie całego naszego kraju przynosi dodatnią anomalię temperatury, której sprzyjają przeważnie łagodne napływy polarno-morskich mas powietrza – na przemian w cyrkulacji strefowej (zachodniej) oraz południkowej atmosfery. Poza przejściowymi akcentami mrozu i śniegu zaznaczającymi się głównie na terenach górskich oraz miejscami podgórskich, dominującym typem opadu jest deszcz, a tego w ostatnich dniach zdecydowanie nie brakuje. Co więcej – przed nami również deszczowa druga połowa tygodnia, która już wkrótce zacznie też sprzyjać pojawianiu się opadów mieszanych w postaci deszczu ze śniegiem i mokrego śniegu także na obszarach nizinnych.

Za zmianę opadu z postaci ciekłej w stałą będzie odpowiadać przejściowo coraz większy wpływ mocniej wychłodzonej masy powietrza pochodzenia arktycznego, która w najbliższych dniach zacznie być odczuwalna na wyraźnie większym obszarze naszego kraju, docierając z północno – wschodnich i wschodnich obszarów kontynentu europejskiego. Zanim jednak nadejdzie weekend, deszczowo w większości regionów Polski zapowiada się również piątek, kiedy znad Europy Środkowej dalej w kierunku wschodnim będzie przemieszczać się aktywniejszy układ niskiego ciśnienia z systemem frontów atmosferycznych. Szczególnie sporo wilgoci w powietrzu oczekiwanej jest na południu, wschodzie, w centrum oraz na północy – to właśnie na tych terenach Polski praktycznie przez większość dnia należy się liczyć z deszczowym obliczem rozpoczętej drugiej połowy listopada.

Jednocześnie to właśnie piątkowa doba zainicjuje w Polsce proces coraz silniejszego ochładzania, a co za tym idzie – zmianę opadów deszczu w deszcz ze śniegiem oraz mokry śnieg w zasięgu zokludowanego frontu atmosferycznego. W ciągu dnia wpływ coraz chłodniejszego powietrza odczują rejony północno – wschodnie, częściowo północne i wschodnie, gdzie temperatura maksymalna wzrośnie w okolice zaledwie 0°C – 3°C. Opady śniegu najwcześniej pojawią się w górach, na Warmii i lokalnie Mazurach, po czym po południu oraz wieczorem forma mieszana (deszcz ze śniegiem, mokry śnieg) oczekiwana jest na ww. obszarach kraju.

Główny proces ochładzania poprzez coraz większy zasięg mocniej wychłodzonego powietrza arktycznego spodziewany jest nocą z piątku na sobotę oraz w trakcie soboty. Wówczas opady deszczu ze śniegiem oraz mokrego śniegu o słabym i umiarkowanym, okresami silniejszym natężeniu, obok terenów górskich i podgórskich, prognozowane są na wyraźnie większym obszarze województw wschodnich, środkowych oraz częściowo północnych. Mieszana forma opadu będzie występować przy obniżeniu się temperatury minimalnej powietrza na wysokości 2 metrów nad poziomem gruntu w okolice -1 °C – 1°C, przez co na drogach i chodnikach dojdzie do powstania oblodzenia. Jeszcze chłodniejsze warunki pogodowe zaznaczą się w regionach północno – wschodnich, gdzie najniższe wartości temperatury minimalnej w sobotni poranek mogą obniżyć się do -3°C – -2°C.

Weekend najwięcej wilgoci z opadami mieszanymi początkowo przyniesie w całym pasie wschodnim, w centrum oraz wzdłuż województw południowych. Od rejonów północnych i zachodnich przejściowe zmniejszanie się zawartości pary wodnej w dolnej troposferze zacznie sprzyjać pojawianiu się przejaśnień i rozpogodzeń, choć przelotne opady deszczu również i na tych obszarach będą zaznaczać swoją obecność. W sobotnie popołudnie, przy rozbudowie klina podwyższonego ciśnienia atmosferycznego z południowego – zachodu Europy, temperatura maksymalna powietrza będzie oscylować w granicach -1°C – 2°C w województwach wschodnich, północno – wschodnich, częściowo północnych, środkowych oraz cz. na południu do 5°C – 6°C, punktowo 7°C w rejonach zachodnich i północno – zachodnich. W opadach mokrego śniegu przewiduje się zabielenie krajobrazów kilkucentymetrową pokrywą.

Niedziela, po mroźnym poranku na terenach podgórskich, w rejonach północno – wschodnich i północnych (temperatura minimalna w tzw. klatce meteorologicznej może spaść poniżej -5°C – -3°C), ponownie zacznie napędzać cyrkulację zachodnią mas powietrza pochodzenia polarnego o cechach morskich, a proces ocieplania i tym samym wzrostu temperatury zapoczątkuje strefa ciepłego frontu atmosferycznego z opadami deszczu, ale również deszczu ze śniegiem i mokrego śniegu o umiarkowanym, okresami dość silnym stopniu intensywności. Opady mieszane poprzedzające nadejście cieplejszego strumienia powietrza prognozowane są zwłaszcza w województwach północnych, środkowych, częściowo zachodnich, miejscami południowych oraz wzdłuż pasa wschodniego, najpóźniej (późne popołudnie, wieczór, pierwsza połowa nocy) docierając nad wschodnią część kraju. W opadach śniegu nawierzchnie dróg przejściowo będą śliskie, a widzialność wyraźnie ograniczona. Od pasa zachodniego, gdzie będzie docierać coraz cieplejsze powietrze z zachodnich obszarów Europy, temperatura maksymalna wzrośnie do 7°C – 9°C (w pobliżu pogranicza polsko-niemieckiego lokalnie 10°C), a jej dzienne maksimum przypadnie na późniejsze popołudnie oraz godziny wieczorne. Na pozostałym terenie Polski wartości temperatury maksymalnej wyniosą około -1°C – 4°C, z najchłodniejszym przebiegiem aury na północnym – wschodzie, wschodzie, północy, w centrum oraz na obszarach podgórskich.

Z obecnie dostępnych wyliczeń modeli numerycznych wynika, że pochmurno i deszczowo (na krańcach północno – wschodnich miejscami jeszcze śnieżnie) w większości kraju zapowiada się również poniedziałek – wówczas z zachodu na wschód Polski prognozowane jest przetoczenie się kolejnych stref frontów atmosferycznych związanych z zachodnim przepływem polarno-morskich mas powietrza.